W dniach 8 i 9 grudnia 2023 r. Krajowa Rada Izb Rolniczych podczas CTR Centralne Targi Rolnicze w Nadarzynie zorganizowała konferencję na temat Rolnictwa 4.0 i wykorzystania innowacji w produkcji rolnej i przetwórstwie.
W dniu 8 grudnia skupiono się na międzynarodowym aspekcie wdrażania innowacji w produkcji żywności we Francji, Niemiec czy Izraelu. Prelegentami podczas konferencji byli europoseł – Krzysztof Jurgiel, przedstawiciele z Ambasady Niemiec, Francji i Izraela oraz przedstawiciel Centrum Doradztwa Rolniczego – Leszek Ciemniak oraz
9 grudnia, II dnia konferencji, omówiono wdrażanie innowacji w produkcji zbóż, rzepaku, buraków cukrowych i mleka . Konferencję prowadził Rzecznik Prasowy Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych, a prelegentami byli Prezes Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych – Juliusz Młodecki, przedstawiciel Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego – dr inż. Agnieszka Andrusiak, Analityk rynku mleka Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka – Dorota Grabarczyk.
W dniu 19 grudnia 2023 r. w siedzibie KRIR w Parzniewie, odbyło się II posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych VII kadencji. Gośćmi posiedzenia byli: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesław Siekierski, Przewodniczący Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Mirosław Maliszewski, Zastępca Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Ryszard Zarudzki, Zastępca Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Jan Białkowski oraz Zastępca Dyrektora Departamentu Gospodarowania Zasobem Katarzyna Banasik.
Członkowie KRIR wraz z gośćmi omówili sytuację na rynkach rolnych oraz podkreślili potrzebę rozwiązania problemów spowodowanych napływem produktów rolno-spożywczych z Ukrainy. Zapoznano się również z aktualnym stanem zagospodarowania nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Krajowa Rada Izb Rolniczych podjęła stanowisko, iż wobec zmian, które zaszły w Polsce od czasu reaktywacji izb rolniczych w wolnej Rzeczypospolitej Polskiej oraz zmieniających się potrzeb społeczności wiejskiej i konieczności większego decydowania o sprawach najistotniejszych dla polskich rolników, konieczne jest przyznanie izbom rolniczym nowych kompetencji, które pozwolą na zwiększenie wpływu samorządu rolniczego, czyli jedynego, ustawowego reprezentanta wszystkich polskich rolników, na najważniejsze decyzje w zakresie obszarów wiejskich. Dlatego Krajowa Rada Izb Rolniczych wniosła do Rady Ministrów o rozpoczęcie prac nad nowelizacją ustawy o izbach rolniczych, celem zwiększenia kompetencji izbom rolniczym oraz Krajowej Radzie Izb Rolniczych.
Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:
- 4 grudnia – spotkanie w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat sytuacji w rolnictwie, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz,
- 5 grudnia – konferencja organizowana przez Ambasadę Izraela pt. „Budowanie odporności w wymagających czasach – Współpraca izraelsko-polska”, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR,
- 6 grudnia – posiedzenie Komisji ds. Oceny Ofert w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz,
- 7 grudnia – posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz,
- 11 grudnia – posiedzenie zespołu ds. SoilValues: „Enhancing Soil health through Values-based business models” (Zwiększenie jakości gleby poprzez zastosowanie modeli biznesowych) w ramach Programu Unii Europejskiej Horyzont Europa
- 12 grudnia – konferencja nt. dobrostanu psychicznego rolniczek i rolników organizowana przez Agro Woman, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR,
- 18 grudnia – Walne posiedzenie Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz,
- 18 grudnia – Walne posiedzenie Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej, udział: Członek Zarządu KRIR G. Leszczyński.
W okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniu Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:
7 grudnia – informacja na temat rozstrzygnięcia przetargu na dzierżawę Terminala Zbożowego w Porcie Gdynia,
20 grudnia – rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli działań organów państwa w zakresie importu i obrotu zboża i rzepaku z Ukrainy,
29 grudnia – rozpatrzenie i zaopiniowanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2024.
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
1 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezydenta RP A. Dudy, Prezesa Rady Ministrów M. Morawieckiego, Marszałka Sejmu RP Sz. Hołowni, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej oraz Przewodniczących Klubów Parlamentarnych w sprawie uchylenia art. 70a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, który umożliwia przekazywanie ziemi ZWRSP w pierwszej kolejności osobom prawnym Kościoła Katolickiego. W obecnej sytuacji, przy niewielkiej dostępności gruntów rolnych, którą można określić jako głód ziemi, każda działka rolna jest dla rolników niezwykle cenna. Wielu podmiotom dzierżawiącym ziemię z KOWR kończą się umowy i ziemia ta powinna być niezwłocznie przekazywana rolnikom indywidulanym w celu uprawy i produkcji żywności.
4 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rozwoju i Technologii M. Maląg w sprawie zmiany przepisów w zakresie skrócenia odległości składowania balotów sianokiszonki od zabudowań i dróg wewnętrznych.
4 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o podjęcie prac mających zagwarantować w prawie UE oraz krajowym zawieszenia przekształcania gruntów ornych na TUZ w czasie zobowiązania ekologicznego.
4 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie podjęcia interwencji dotyczącej eksportu polskich produktów mleczarskich na Ukrainę związanej z protestami przewoźników na granicy polsko-ukraińskiej.
4 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektów rozporządzeń Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniających rozporządzenia ekologiczne w ramach PROW 2014-2020 oraz PS WPR 2023-2027. Zgłoszono szereg uwag mających na celu ułatwienie prowadzenie produkcji ekologicznej oraz zabezpieczenia rolników ekologicznych przed skutkami suszy i problemami ze zbytem ich produktów.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Ministra Infrastruktury A. Gajadhura w sprawie zmiany przepisów o ruchu drogowym i umożliwienie poruszanie się drogami publicznymi kombajnami zbożowymi o szerokości powyżej 3,5 m bez zamontowanego hedera.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Ministra Finansów A. Kosztowniaka oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji R. Szefernakera w sprawie ujawnienia przez służby celno-skarbowe listy podmiotów, które sprowadzały zboże z Ukrainy w latach 2021-2022 z odpowiednią informacją dotyczącą ilości sprowadzonego zboża przez poszczególne firmy oraz gatunku zboża i jego kategorii, czy było to zboże techniczne, paszowe czy konsumpcyjne. Zwrócono się również o udzielenie informacji, jak sprowadzone zboże techniczne zostało zagospodarowane przez te firmy.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie zmiany „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” w zakresie zwolnienia rolników kupujących nawóz naturalny od obowiązku sporządzenia Planu nawozowego.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie przywrócenia terminu i umożliwienia beneficjentom poprawienia oraz uzupełnienia dokumentacji do wniosków o objęcie wsparciem przedsięwzięć z zakresu wsparcia infrastruktury magazynowania służącej zwiększaniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy w ramach inwestycji A1.4.1. „Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu”, objętej Krajowym Planem Odbudowy i Zwiększania Odporności.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Ministra Infrastruktury A. Gajadhura w sprawie opracowania Planu Krajowej Gospodarski Wodnej w Polsce oraz powołania komisji do opracowania tego planu.
5 grudnia Zarząd KRIR w związku z procedowaniem przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw oraz rządowego projektu ustawy o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw, zwrócił się do Marszałka Sejm RP Sz. Hołowni oraz Przewodniczącego Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi M. Maliszewskiego w sprawie zwiększenia limitów na zużycie energii elektrycznej do 6000 kWh na 2024 r. dla gospodarstw rolnych oraz o wprowadzenie limitów w zależności od kierunku produkcji gospodarstwa z podziałem na produkcję roślinną, ogrodniczą i zwierzęcą.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Przewodniczącego Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi M. Maliszewskiego, Przewodniczącego Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego K. Paszyka oraz Posła Z. Ziejewskiego o kontynuowanie prac mających na celu przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody dotyczącej wprowadzenia odszkodowań za szkody wyrządzane przez ptaki prawnie chronione.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Prezesa Rady Ministrów M. Morawieckiego o przedłużenie zerowej stawki VAT na żywność w 2024 r.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie zwiększenia limitu dofinansowania do kredytów rolniczych.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o zwiększenie środków przeznaczonych na pomoc dla producentów innych zbóż oraz nasion oleistych.
5 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej o podjęcie interwencji w związku z bardzo długimi terminami oczekiwania na wypłatę środków przyznanych na modernizację gospodarstw rolnych.
5 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie działań Inspekcji Ochrony Środowiska, które traktują rolników jak przedsiębiorców i nakładają na nich opłaty za emisję do środowiska.
5 grudnia Zarząd KRIR przekazał Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej stanowisko Wielkopolskiej Izby Rolniczej w sprawie prowadzenia negocjacji akcesyjnych pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą, w którym zwrócono uwagę, iż rozpoczęte negocjacje wymagają szczególnej uwagi ze strony Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zwłaszcza w kontekście konsekwencji, jakie mogą wyniknąć dla unijnych, w tym polskich rolników, w przypadku akcesji Ukrainy.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o przyspieszenie wypłat na pomoc suszową.
8 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej o przyspieszenie naliczania i wypłaty zaliczek i płatności końcowych dla gospodarstw ekologicznych i realizujących działania rolnośrodowiskowe.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o zmianę przepisów i wydłużenie terminu ważności zaświadczenia ze szkolenia dotyczącego stosowania środków ochrony roślin sprzętem naziemnym i terminu ważności atestu opryskiwacza.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Klimatu i Środowiska A. Łukaszewskiej-Trzeciakowskiej o wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach i umożliwienie rolnikom składania oświadczeń w sprawie wykorzystania opon jako zabezpieczenia pryzm kiszonkowych bez występowania o przetwarzanie odpadów poza instalacjami.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie przywrócenia paszportów do bydła.
8 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o wprowadzenie przepisów umożliwiających ARiMR odstąpienie od nakładania na rolników sankcji, jak również nie wystawianie decyzji odmowy wypłat do zadeklarowanych ekoschematów w związku z niespełnieniem wymogów oraz przywrócenie terminów na składanie oświadczeń dotyczących ekoschematów związanych z płatnościami obszarowymi w kampanii 2023 r.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie podniesienia dopłat bezpośrednich dla rolników gospodarujących w trudnych warunkach, specjalizujących się w produkcji bydła, a także podniesienia limitów ONW.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o wprowadzenie jednakowych ogólnych warunków ubezpieczenia upraw rolnych dla wszystkich firm ubezpieczeniowych, które zawierają ubezpieczenia z dopłatą Skarbu Państwa.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o zmianę przepisów zawartych w Wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 dla interwencji I.10.5 Rozwój Małych Gospodarstw w zakresie przyznawania punktacji za uczestnictwo w systemach jakości.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o analizę zasadności udzielenia rolnikom odmownych odpowiedzi dotyczących przyznawania dopłat do nawozów PROSAN NPK.
8 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie problemów rolników z używaniem przez nich podłoża po uprawie pieczarek i nałożonych na nich kar przez Inspekcję Ochrony Środowiska.
8 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych. W projektowanym rozporządzeniu proponuje się wzór oznakowania graficznego produktów spożywczych zawierających tzw. „nową żywność” w postaci owadów jadalnych. Zaproponowany znak graficzny w sposób wyraźny wskazuje na składnik owadów zawartych w żywności, jednak powinno się doprecyzować wielkość lub jego proporcje w stosunku do wielkości opakowania, na co zwrócono uwagę.
8 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw. Zgłoszono potrzebę zwiększenia limitów na zużycie energii elektryczne do 6000 kWh dla gospodarstw rolnych oraz wprowadzenie limitów w zależności od kierunku produkcji gospodarstwa z podziałem na produkcję roślinną, ogrodniczą i zwierzęcą.
19 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o ponowne uruchomienie dopłat do cen środków produkcji, takich jak nawozy sztuczne, energia i paliwa.
19 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o rozszerzenie zakresu gruntów ugorowanych o powierzchnie zajęte pod stery słomy, kiszonki i inne, jak np. niepielęgnowany sad.
20 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczącego szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty pomocy w ramach narzędzi zarządzania ryzykiem w formie wkładów finansowych na rzecz składek w ramach systemów ubezpieczeń w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Zgłoszono uwagę odnośnie umożliwienia skorzystania z tej formy wsparcia hodowcom perlic.
21 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego w sprawie podjęcia działań mających na celu zbadanie i rozwiązanie trudnej sytuacji panującej na rynku żywca wieprzowego w Polsce.
27 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Lubelskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego w sprawie podjęcia interwencji dotyczącej transportów kolejowych oraz sytuacji na granicy polsko-ukraińskiej i „rolniczej dwunastki”.
27 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o podjęcie działań zapobiegających wydzierżawieniu terminalu zbożowego w Gdyni na okres 30 lat przez Konsorcjum SBT.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Klimatu i Środowiska P. Hennig-Kloski w sprawie zmiany przepisów dotyczących szacowania szkód w uprawach spowodowanych przez zwierzęta chronione.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o wprowadzenie uproszczeń w ekoschematach i zmian w zasadach warunkowości.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Podkarpackiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o uwzględnienie szczególnej sytuacji rolników gospodarujących na glebach ciężkich i dostosowanie przepisów normy GAEC 6 do specyfki produkcji rolniczej w szczególnych warunkach.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o zmianę przepisów dotyczących ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie prawa do zasiłku chorobowego dla kobiet w ciąży.
29 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej o udzielenie wyjaśnień dlaczego rolnicy, którzy zawarli umowę na wymianę dachów w pierwszym naborze wniosków w 2022 r. nie mogą otrzymać pomocy.
29 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Lubelskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego w sprawie przekazania stanowiska Polski w konsultacjach z Komisją Europejską zmian w ramach środków tymczasowych kryzysowych i przejściowych pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy.
29 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o wprowadzenie jednakowych dopłat do kukurydzy w całym kraju.
Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również
i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna Krajowej Rady Izb Rolniczych.
1 grudnia miało miejsce 2 dzień obrad Prezydium Copa-Cogeca w Brukseli, w którym udział wziął Prezes KRIR W. Szmulewicz. Podczas obrad odbyły się wybory do Prezydium Cogeca: Przewodniczącym został Lennart Nilsson (LRF-Szwecja), a wśród grona 6 Wiceprzewodniczacych znalazła się Agnieszka Maliszewska z ramienia Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych – Dyrektor Polskiej Izby Mleka. Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił najnowsze informacje na temat nowych technik genomowych oraz o najbliższych planach odnośnie warsztatów dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej. Copa-Cogeca planuje zaprosić przedstawicieli kandydatów do UE aby podjąć dyskusje w różnych tematach również tych dotyczących finansowania WPR. W połowie marca 2024 r. będzie warsztat na temat dostępu do gruntów rolnych. Pytania związane wokół przyszłej WPR będą miały charakter konceptualny i poszukiwawczy odpowiedzi na pytania jak ma być ustrukturyzowana przyszła WPR. Odnośnie handlu międzynarodowego i sytuacji rynkowej dyskutowano o trudnych warunkach pogodowych w ciągu ostatnich dwóch miesięcy, które bardzo utrudniły prace polowe. Sytuacja ta wpłynęła na zbiory – kukurydzy, ziemniaka i buraka cukrowego. W niektórych krajach nawet 50% ziemniaków znajduje się jeszcze na polach i być może nie uda się ich zebrać. Kiepska pogoda wpływa również na siew i obsiany areał, który w wielu krajach może znacznie się zmniejszyć. Sytuacja w większości sektorów hodowlanych jest bardzo dobra, a ceny są wysokie. Zauważalne jest o spowolnienie na unijnym rynku nawozów (rolnicy czekają na poprawę cen zbóż przed zakupem nawozów), a także informacje o zdecydowanych inwestycjach publicznych w USA, co mogłoby postawić rolników z UE w trudnej sytuacji. Po przyjęciu nowego stanowiska Copa-Cogeca w sprawie importu z Ukrainy przedstawiono je w organach UE. Sekretariat Copa-Cogeca koordynuje działania z innymi, dotkniętymi stowarzyszeniami sektorowymi działającymi w UE i wysłał wspólne pismo do wiceprzewodniczącego wykonawczego Dombrovskisa i do komisarza Wojciechowskiego, prosząc o uwzględnienie postulatów i o spotkanie w celu dalszego omówienia tego zagadnienia.
8 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie zgromadzenia ogólnego – Geopa w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli. Prezentacja Sekretarza Generalnego Copa-Cogeca Pekki Pesonena przedstawiała kluczowe priorytety Copa-Cogeca na wybory europejskie w 2024 r. Podkreślono ciągłe wsparcie Copa-Cogeca dla Geopy oraz znaczenie ścisłej współpracy między organizacjami. Omówino wniosek legislacyjny dotyczący ustawy o renaturyzacji przyrody oraz podkreślono znaczenie monitorowania prac Copa-Cogeca.
7 i 8 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie izb rolniczych krajów Grupy Wyszehradzkiej w Štrbské Pleso na Słowacji, z udziałem Wiceprezesa KRIR, Roberta Nowaka. Omówiono kwestie takie jak: sytuacja na rynkach rolno-żywnościowych, import towarów z Ukrainy i potencjalne przystąpienie Ukrainy do UE. Skomplikowana sytuacja związana z agresją Rosji wobec Ukrainy, powoduje istotne turbulencje na rynkach i spadek cen produktów rolniczych. Izby rolnicze Grupy Wyszehradzkiej zaapelowały o wsparcie dla Ukrainy bez szkody dla rodzimych rolników. Ponadto, wezwały rządy do skoordynowanego podejścia w zakresie importu, promowania wspólnego europejskiego rozwiązania oraz uwzględnienia kwestii rolników przy rozszerzaniu UE. Ostatecznie, zwróciły uwagę na konieczność przemyślanej analizy przed ewentualnym przystąpieniem Ukrainy do UE, włączając w to aspekty gospodarcze, rolnicze i bezpieczeństwo żywnościowe.
11 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie CCC w sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli, gdzie omówiono przepisy dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych. Copa-Cogeca wyraziła zaniepokojenie ograniczeniami dotyczącymi opakowań jednorazowego użytku i zaawansowanymi celami w zakresie ponownego użycia. Gościem spotkania był Jonas Lazario Mojica, specjalista ds. polityki DG CROISSANCE, który przedstawił prezentację na temat ekosystemu rolno-spożywczego.
11 grudnia 2023 roku w Komisji Europejskiej w Brukseli w formie online odbyło się seminarium Komisji Europejskiej Geopa-Copa „refleksje na temat przyszłości rolnictwa w kontekście zarządzania ryzykiem ”. Celem seminarium organizowanego przez Komisję Europejską było podjęcie dyskusji na temat problematyki zarządzania ryzykiem (i kryzysem) w ramach przyszłości rolnictwa UE. Podczas seminarium zwrócono uwagę na fakt, że sektor rolniczy stoi w obliczu rosnącej i coraz bardziej złożonej kombinacji zagrożeń i zmieniających się wzorców klimatycznych i pogodowych, w tym częstszych i bardziej ekstremalnych zjawisk (susze, fale upałów, obfite opady atmosferyczne i powodzie), które stają się najpoważniejszym ryzykiem pogodowym w produkcji roślinnej i mają pośredni wpływ również na sektory zwierzęce (poprzez paszę), a także bezpośrednią (np. stres cieplny zwierząt). Częstotliwość pogodowych zdarzeń ekstremalnych również prawdopodobnie będzie się zmieniać w różnych częściach Europy: np. powodzie mogą występować przez cały rok z tendencją w kierunku rosnącej liczby powodzi w Europie północno-zachodniej i malejącej liczby powodzi w Europie południowej i wschodniej. Przewiduje się również, że zmiana klimatu doprowadzi do zwiększonej zmienności i ograniczonej dostępności wody w wielu regionach; globalne ocieplenie prowadzi do przyspieszonego wzrostu upraw, w związku z czym etapy wzrostu reprodukcyjnego występują wcześniej w sezonie. Może to zwiększyć ryzyko przymrozków, zwłaszcza w regionach bardziej kontynentalnych. Przewiduje się, że w związku ze zmianą klimatu liczba opadów gradu i szkód wzrośnie; klimat również w różny sposób wpływa na różne sektory (drzewa wieloletnie lub owocowe o długich cyklach produkcyjnych w porównaniu z roślinami uprawnymi o cyklach rocznych), są odmiennie narażone i wymagają przyjęcia różnych strategii. Ponadto rozwój sytuacji geopolitycznej może zmienić sytuację na rynkach zbytu produktów związanych z rolnictwem UE lub ograniczyć import innych produktów, narażając produkcję w UE na ryzyko (np. import nawozów).
13 grudnia 2023 r. w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „kwestie podatkowe i prawne”. Przedstawiono propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą opodatkowania rolników i spółdzielni, które prowadzą działalność w dwóch różnych krajach UE. Propozycja ta ma na celu harmonizację opodatkowania z uwzględnieniem potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw. Omówiono możliwość akceptacji ulg podatkowych proponowanych w jednym kraju przez drugi kraj członkowski oraz przedstawiono decyzje Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił także informacje dotyczące porozumień w zakresie zrównoważoności w rolnictwie, ze szczególnym uwzględnieniem wytycznych dla odstępstwa od prawa konkurencji. W kontekście pomocy państwa, przedstawicielka Komisji Europejskiej, Pani María Muñoz De Juan, omówiła kwestie powiadomień o pomocy państwa, ramy kryzysowe i przejściowe, pomoc de minimis oraz unijne zasady dotyczące pomocy państwa dla rolnictwa, leśnictwa i obszarów wiejskich. Ponadto, zaproszona przedstawicielka Komisji, Pani Luisa-Maria Țivriși, omówiła system opodatkowania oparty na siedzibie statutowej dla MŚP na podstawie wniosku Komisji Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków przedsiębiorstw i rolników działających w dwóch różnych krajach członkowskich.
W dniu 14 grudnia 2023 roku w Brukseli odbyło się posiedzenie POCC-CCC w Sekretariacie Copa-Cogeca. Uczestnicy omówili kwestie handlowe i wpływ wojny w Ukrainie na rynki. Copa-Cogeca przedstawiła nowe stanowisko w sprawie importu z Ukrainy, skoordynowała działania z innymi stowarzyszeniami sektorowymi UE oraz lobbowała w Parlamencie Europejskim i Stałych Przedstawicielstwach Państw Członkowskich. W odniesieniu do Mercosur, kraje UE zrezygnowały z dalszych prac nad porozumieniem. Sekretariat Copa_Cogeca omówił rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, wyraził też zaniepokojenie zapisami dotyczącymi opakowań jednorazowego użytku. W kontekście dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych, omówiono sytuację dotyczącą rolnictwa, zwłaszcza pogłowia prosiąt, w tym Niemczech.
15 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie grupy roboczej „zboża, rośliny oleiste i białkowe” w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli. Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił sytuację rynkową, zwracając uwagę na trudności związane z niekontrolowanym napływem ziarna z Ukrainy do UE, szczególnie problematyczne dla Polski. Ekspert KRIR J. Modecki omówił sytuację na rynku zbóż, zauważając nieprzewidywalność warunków pogodowych, problemy z dostępem do nawozów i wzrost kosztów, a także zróżnicowane plony kukurydzy. Produkcja soi zmniejszyła się, a import z Chin wpłynął negatywnie na ceny dla rolników. Sytuacja w Polsce, Francji, Rumunii i Rosji była analizowana, podkreślając trudności europejskich rolników i konieczność działań na rzecz stabilizacji europejskiego rynku. Omówiono również kwestie handlu z Ukrainą, nawozów organicznych, środków fitosanitarnych oraz strategii białkowej.
W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 8 projektów aktów prawnych (wykaz w załączeniu).
Prezes
Krajowej Rady Izb Rolniczych
Wiktor Szmulewicz
Załącznik:
– wykaz projektów aktów prawnych do zaopiniowania w okresie sprawozdawczym
Wykaz projektów prawnych, jakie wpłynęły do Biura KRIR do zaopiniowania w okresie
1-31 grudnia 2023 r.
- Projekt rozporządzenia MRiRW zmieniającego rozporządzenie w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych
- Projekt rozporządzenia MRiRW w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty pomocy w ramach narzędzi zarządzania ryzykiem w formie wkładów finansowych na rzecz składek w ramach systemów ubezpieczeń w ramach PS dla WPR na lata 2023-2027
- Autopoprawka do projektu ustawy o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw
- Projekt rozporządzenia MRiRW zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu produktów i grup produktów, ze względu na które mogą być tworzone grupy producentów rolnych, minimalnej rocznej wielkości produkcji towarowej oraz minimalnej liczby członków grupy producentów rolnych
- Projekt rozporządzenia MRiRW zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań, jakie powinny spełniać podmioty upoważnione do stosowania oznaczeń na drewnianym materiale, drewnie lub innych przedmiotach
- Konsultacje publiczne w zakresie oceny dyrektywy rady dot. ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego tzw. dyrektywy azotanowej
- Projekt wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach PS dla WPR na lata 2023-27 dla interwencji w sektorze owoców i warzyw
- Projekt rozporządzenia MRiRW zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania wypłaty pomocy finansowej w ramach schematów na rzecz dobrostanu zwierzat w ramach PS dla WPR na lata 2023-27
W odpowiedzi na wnioski przedstawione przez Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych w piśmie z dnia 8 grudnia 2023 r., MRiRW poinformowało pismem z 12 stycznia 2024 r., że Komitet Monitorujący Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 przyjął zmiany stawek płatności ONW dla rolników posiadających zwierzęta trawożerne.
15 stycznia w siedzibie Starostwa Powiatowego w Środzie Śląskiej odbyło się posiedzenie RP DIR Powiatu Średzkiego.
W odpowiedzi na uwagi zgłoszone przez Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych w ramach konsultacji publicznych projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2024 r. – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformował pismem z 10 stycznia 2024 r., że w Ministerstwie trwają prace nad nowelizacją ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w zakresie rozszerzenia katalogu upraw, do których stosowane będą z budżetu państwa dopłaty do składek producentów rolnych o słonecznik, facelię, len i konopie włókniste oraz doprecyzowania uprawy gryki jako zboża mieszczącego się w katalogu upraw.
9 stycznia 2024 r. odbyło się posiedzenie sprawozdawczo-wyborcze Rady ds. Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich VII kadencji przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych. W wyniku wyborów Przewodniczącą Rady została Jolanta Nawrocka z Wielkopolskiej Izby Rolniczej. Zofię Stankiewicz z Warmińsko-Mazurskiej IR ponownie wybrano na I Zastępczynię Przewodniczącej, natomiast II Zastępczynią została Hanna Chodkowska – z ramienia KRIR. Członkiniami Prezydium Rady zostały: Krystyna Janecka z Małopolskiej IR, Dorota Różnicka z Dolnośląskiej IR, Alina Radecka z Podkarpackiej IR oraz Jolanta Wielgat z Podlaskiej IR.
