Wniosek KRIR o powołanie zespołu ds. ekoschematów
W dniach 8 i 9 grudnia 2023 r. Krajowa Rada Izb Rolniczych podczas CTR Centralne Targi Rolnicze w Nadarzynie zorganizowała konferencję na temat Rolnictwa 4.0 i wykorzystania innowacji w produkcji rolnej i przetwórstwie.
W dniu 8 grudnia skupiono się na międzynarodowym aspekcie wdrażania innowacji w produkcji żywności we Francji, Niemiec czy Izraelu. Prelegentami podczas konferencji byli europoseł – Krzysztof Jurgiel, przedstawiciele z Ambasady Niemiec, Francji i Izraela oraz przedstawiciel Centrum Doradztwa Rolniczego – Leszek Ciemniak oraz
9 grudnia, II dnia konferencji, omówiono wdrażanie innowacji w produkcji zbóż, rzepaku, buraków cukrowych i mleka . Konferencję prowadził Rzecznik Prasowy Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych, a prelegentami byli Prezes Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych – Juliusz Młodecki, przedstawiciel Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego – dr inż. Agnieszka Andrusiak, Analityk rynku mleka Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka – Dorota Grabarczyk.
W dniu 19 grudnia 2023 r. w siedzibie KRIR w Parzniewie, odbyło się II posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych VII kadencji. Gośćmi posiedzenia byli: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesław Siekierski, Przewodniczący Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Mirosław Maliszewski, Zastępca Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Ryszard Zarudzki, Zastępca Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Jan Białkowski oraz Zastępca Dyrektora Departamentu Gospodarowania Zasobem Katarzyna Banasik.
Członkowie KRIR wraz z gośćmi omówili sytuację na rynkach rolnych oraz podkreślili potrzebę rozwiązania problemów spowodowanych napływem produktów rolno-spożywczych z Ukrainy. Zapoznano się również z aktualnym stanem zagospodarowania nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Krajowa Rada Izb Rolniczych podjęła stanowisko, iż wobec zmian, które zaszły w Polsce od czasu reaktywacji izb rolniczych w wolnej Rzeczypospolitej Polskiej oraz zmieniających się potrzeb społeczności wiejskiej i konieczności większego decydowania o sprawach najistotniejszych dla polskich rolników, konieczne jest przyznanie izbom rolniczym nowych kompetencji, które pozwolą na zwiększenie wpływu samorządu rolniczego, czyli jedynego, ustawowego reprezentanta wszystkich polskich rolników, na najważniejsze decyzje w zakresie obszarów wiejskich. Dlatego Krajowa Rada Izb Rolniczych wniosła do Rady Ministrów o rozpoczęcie prac nad nowelizacją ustawy o izbach rolniczych, celem zwiększenia kompetencji izbom rolniczym oraz Krajowej Radzie Izb Rolniczych.
Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:
W okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniu Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:
7 grudnia – informacja na temat rozstrzygnięcia przetargu na dzierżawę Terminala Zbożowego w Porcie Gdynia,
20 grudnia – rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli działań organów państwa w zakresie importu i obrotu zboża i rzepaku z Ukrainy,
29 grudnia – rozpatrzenie i zaopiniowanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2024.
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
1 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezydenta RP A. Dudy, Prezesa Rady Ministrów M. Morawieckiego, Marszałka Sejmu RP Sz. Hołowni, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej oraz Przewodniczących Klubów Parlamentarnych w sprawie uchylenia art. 70a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, który umożliwia przekazywanie ziemi ZWRSP w pierwszej kolejności osobom prawnym Kościoła Katolickiego. W obecnej sytuacji, przy niewielkiej dostępności gruntów rolnych, którą można określić jako głód ziemi, każda działka rolna jest dla rolników niezwykle cenna. Wielu podmiotom dzierżawiącym ziemię z KOWR kończą się umowy i ziemia ta powinna być niezwłocznie przekazywana rolnikom indywidulanym w celu uprawy i produkcji żywności.
4 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rozwoju i Technologii M. Maląg w sprawie zmiany przepisów w zakresie skrócenia odległości składowania balotów sianokiszonki od zabudowań i dróg wewnętrznych.
4 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o podjęcie prac mających zagwarantować w prawie UE oraz krajowym zawieszenia przekształcania gruntów ornych na TUZ w czasie zobowiązania ekologicznego.
4 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie podjęcia interwencji dotyczącej eksportu polskich produktów mleczarskich na Ukrainę związanej z protestami przewoźników na granicy polsko-ukraińskiej.
4 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektów rozporządzeń Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniających rozporządzenia ekologiczne w ramach PROW 2014-2020 oraz PS WPR 2023-2027. Zgłoszono szereg uwag mających na celu ułatwienie prowadzenie produkcji ekologicznej oraz zabezpieczenia rolników ekologicznych przed skutkami suszy i problemami ze zbytem ich produktów.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Ministra Infrastruktury A. Gajadhura w sprawie zmiany przepisów o ruchu drogowym i umożliwienie poruszanie się drogami publicznymi kombajnami zbożowymi o szerokości powyżej 3,5 m bez zamontowanego hedera.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Ministra Finansów A. Kosztowniaka oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji R. Szefernakera w sprawie ujawnienia przez służby celno-skarbowe listy podmiotów, które sprowadzały zboże z Ukrainy w latach 2021-2022 z odpowiednią informacją dotyczącą ilości sprowadzonego zboża przez poszczególne firmy oraz gatunku zboża i jego kategorii, czy było to zboże techniczne, paszowe czy konsumpcyjne. Zwrócono się również o udzielenie informacji, jak sprowadzone zboże techniczne zostało zagospodarowane przez te firmy.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie zmiany „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” w zakresie zwolnienia rolników kupujących nawóz naturalny od obowiązku sporządzenia Planu nawozowego.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie przywrócenia terminu i umożliwienia beneficjentom poprawienia oraz uzupełnienia dokumentacji do wniosków o objęcie wsparciem przedsięwzięć z zakresu wsparcia infrastruktury magazynowania służącej zwiększaniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy w ramach inwestycji A1.4.1. „Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu”, objętej Krajowym Planem Odbudowy i Zwiększania Odporności.
4 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Ministra Infrastruktury A. Gajadhura w sprawie opracowania Planu Krajowej Gospodarski Wodnej w Polsce oraz powołania komisji do opracowania tego planu.
5 grudnia Zarząd KRIR w związku z procedowaniem przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw oraz rządowego projektu ustawy o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw, zwrócił się do Marszałka Sejm RP Sz. Hołowni oraz Przewodniczącego Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi M. Maliszewskiego w sprawie zwiększenia limitów na zużycie energii elektrycznej do 6000 kWh na 2024 r. dla gospodarstw rolnych oraz o wprowadzenie limitów w zależności od kierunku produkcji gospodarstwa z podziałem na produkcję roślinną, ogrodniczą i zwierzęcą.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Przewodniczącego Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi M. Maliszewskiego, Przewodniczącego Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego K. Paszyka oraz Posła Z. Ziejewskiego o kontynuowanie prac mających na celu przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody dotyczącej wprowadzenia odszkodowań za szkody wyrządzane przez ptaki prawnie chronione.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Prezesa Rady Ministrów M. Morawieckiego o przedłużenie zerowej stawki VAT na żywność w 2024 r.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie zwiększenia limitu dofinansowania do kredytów rolniczych.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o zwiększenie środków przeznaczonych na pomoc dla producentów innych zbóż oraz nasion oleistych.
5 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej o podjęcie interwencji w związku z bardzo długimi terminami oczekiwania na wypłatę środków przyznanych na modernizację gospodarstw rolnych.
5 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie działań Inspekcji Ochrony Środowiska, które traktują rolników jak przedsiębiorców i nakładają na nich opłaty za emisję do środowiska.
5 grudnia Zarząd KRIR przekazał Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej stanowisko Wielkopolskiej Izby Rolniczej w sprawie prowadzenia negocjacji akcesyjnych pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą, w którym zwrócono uwagę, iż rozpoczęte negocjacje wymagają szczególnej uwagi ze strony Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zwłaszcza w kontekście konsekwencji, jakie mogą wyniknąć dla unijnych, w tym polskich rolników, w przypadku akcesji Ukrainy.
5 grudnia Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas I posiedzenia KRIR VII kadencji zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o przyspieszenie wypłat na pomoc suszową.
8 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej o przyspieszenie naliczania i wypłaty zaliczek i płatności końcowych dla gospodarstw ekologicznych i realizujących działania rolnośrodowiskowe.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o zmianę przepisów i wydłużenie terminu ważności zaświadczenia ze szkolenia dotyczącego stosowania środków ochrony roślin sprzętem naziemnym i terminu ważności atestu opryskiwacza.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Klimatu i Środowiska A. Łukaszewskiej-Trzeciakowskiej o wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach i umożliwienie rolnikom składania oświadczeń w sprawie wykorzystania opon jako zabezpieczenia pryzm kiszonkowych bez występowania o przetwarzanie odpadów poza instalacjami.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie przywrócenia paszportów do bydła.
8 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o wprowadzenie przepisów umożliwiających ARiMR odstąpienie od nakładania na rolników sankcji, jak również nie wystawianie decyzji odmowy wypłat do zadeklarowanych ekoschematów w związku z niespełnieniem wymogów oraz przywrócenie terminów na składanie oświadczeń dotyczących ekoschematów związanych z płatnościami obszarowymi w kampanii 2023 r.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie podniesienia dopłat bezpośrednich dla rolników gospodarujących w trudnych warunkach, specjalizujących się w produkcji bydła, a także podniesienia limitów ONW.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o wprowadzenie jednakowych ogólnych warunków ubezpieczenia upraw rolnych dla wszystkich firm ubezpieczeniowych, które zawierają ubezpieczenia z dopłatą Skarbu Państwa.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o zmianę przepisów zawartych w Wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 dla interwencji I.10.5 Rozwój Małych Gospodarstw w zakresie przyznawania punktacji za uczestnictwo w systemach jakości.
8 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej o analizę zasadności udzielenia rolnikom odmownych odpowiedzi dotyczących przyznawania dopłat do nawozów PROSAN NPK.
8 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi A. Gembickiej w sprawie problemów rolników z używaniem przez nich podłoża po uprawie pieczarek i nałożonych na nich kar przez Inspekcję Ochrony Środowiska.
8 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych. W projektowanym rozporządzeniu proponuje się wzór oznakowania graficznego produktów spożywczych zawierających tzw. „nową żywność” w postaci owadów jadalnych. Zaproponowany znak graficzny w sposób wyraźny wskazuje na składnik owadów zawartych w żywności, jednak powinno się doprecyzować wielkość lub jego proporcje w stosunku do wielkości opakowania, na co zwrócono uwagę.
8 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw. Zgłoszono potrzebę zwiększenia limitów na zużycie energii elektryczne do 6000 kWh dla gospodarstw rolnych oraz wprowadzenie limitów w zależności od kierunku produkcji gospodarstwa z podziałem na produkcję roślinną, ogrodniczą i zwierzęcą.
19 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o ponowne uruchomienie dopłat do cen środków produkcji, takich jak nawozy sztuczne, energia i paliwa.
19 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o rozszerzenie zakresu gruntów ugorowanych o powierzchnie zajęte pod stery słomy, kiszonki i inne, jak np. niepielęgnowany sad.
20 grudnia Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczącego szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty pomocy w ramach narzędzi zarządzania ryzykiem w formie wkładów finansowych na rzecz składek w ramach systemów ubezpieczeń w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Zgłoszono uwagę odnośnie umożliwienia skorzystania z tej formy wsparcia hodowcom perlic.
21 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego w sprawie podjęcia działań mających na celu zbadanie i rozwiązanie trudnej sytuacji panującej na rynku żywca wieprzowego w Polsce.
27 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Lubelskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego w sprawie podjęcia interwencji dotyczącej transportów kolejowych oraz sytuacji na granicy polsko-ukraińskiej i „rolniczej dwunastki”.
27 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o podjęcie działań zapobiegających wydzierżawieniu terminalu zbożowego w Gdyni na okres 30 lat przez Konsorcjum SBT.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Klimatu i Środowiska P. Hennig-Kloski w sprawie zmiany przepisów dotyczących szacowania szkód w uprawach spowodowanych przez zwierzęta chronione.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o wprowadzenie uproszczeń w ekoschematach i zmian w zasadach warunkowości.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Podkarpackiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o uwzględnienie szczególnej sytuacji rolników gospodarujących na glebach ciężkich i dostosowanie przepisów normy GAEC 6 do specyfki produkcji rolniczej w szczególnych warunkach.
28 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o zmianę przepisów dotyczących ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie prawa do zasiłku chorobowego dla kobiet w ciąży.
29 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej o udzielenie wyjaśnień dlaczego rolnicy, którzy zawarli umowę na wymianę dachów w pierwszym naborze wniosków w 2022 r. nie mogą otrzymać pomocy.
29 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Lubelskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego w sprawie przekazania stanowiska Polski w konsultacjach z Komisją Europejską zmian w ramach środków tymczasowych kryzysowych i przejściowych pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy.
29 grudnia Zarząd KRIR na wniosek Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Cz. Siekierskiego o wprowadzenie jednakowych dopłat do kukurydzy w całym kraju.
Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również
i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna Krajowej Rady Izb Rolniczych.
1 grudnia miało miejsce 2 dzień obrad Prezydium Copa-Cogeca w Brukseli, w którym udział wziął Prezes KRIR W. Szmulewicz. Podczas obrad odbyły się wybory do Prezydium Cogeca: Przewodniczącym został Lennart Nilsson (LRF-Szwecja), a wśród grona 6 Wiceprzewodniczacych znalazła się Agnieszka Maliszewska z ramienia Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych – Dyrektor Polskiej Izby Mleka. Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił najnowsze informacje na temat nowych technik genomowych oraz o najbliższych planach odnośnie warsztatów dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej. Copa-Cogeca planuje zaprosić przedstawicieli kandydatów do UE aby podjąć dyskusje w różnych tematach również tych dotyczących finansowania WPR. W połowie marca 2024 r. będzie warsztat na temat dostępu do gruntów rolnych. Pytania związane wokół przyszłej WPR będą miały charakter konceptualny i poszukiwawczy odpowiedzi na pytania jak ma być ustrukturyzowana przyszła WPR. Odnośnie handlu międzynarodowego i sytuacji rynkowej dyskutowano o trudnych warunkach pogodowych w ciągu ostatnich dwóch miesięcy, które bardzo utrudniły prace polowe. Sytuacja ta wpłynęła na zbiory – kukurydzy, ziemniaka i buraka cukrowego. W niektórych krajach nawet 50% ziemniaków znajduje się jeszcze na polach i być może nie uda się ich zebrać. Kiepska pogoda wpływa również na siew i obsiany areał, który w wielu krajach może znacznie się zmniejszyć. Sytuacja w większości sektorów hodowlanych jest bardzo dobra, a ceny są wysokie. Zauważalne jest o spowolnienie na unijnym rynku nawozów (rolnicy czekają na poprawę cen zbóż przed zakupem nawozów), a także informacje o zdecydowanych inwestycjach publicznych w USA, co mogłoby postawić rolników z UE w trudnej sytuacji. Po przyjęciu nowego stanowiska Copa-Cogeca w sprawie importu z Ukrainy przedstawiono je w organach UE. Sekretariat Copa-Cogeca koordynuje działania z innymi, dotkniętymi stowarzyszeniami sektorowymi działającymi w UE i wysłał wspólne pismo do wiceprzewodniczącego wykonawczego Dombrovskisa i do komisarza Wojciechowskiego, prosząc o uwzględnienie postulatów i o spotkanie w celu dalszego omówienia tego zagadnienia.
8 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie zgromadzenia ogólnego – Geopa w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli. Prezentacja Sekretarza Generalnego Copa-Cogeca Pekki Pesonena przedstawiała kluczowe priorytety Copa-Cogeca na wybory europejskie w 2024 r. Podkreślono ciągłe wsparcie Copa-Cogeca dla Geopy oraz znaczenie ścisłej współpracy między organizacjami. Omówino wniosek legislacyjny dotyczący ustawy o renaturyzacji przyrody oraz podkreślono znaczenie monitorowania prac Copa-Cogeca.
7 i 8 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie izb rolniczych krajów Grupy Wyszehradzkiej w Štrbské Pleso na Słowacji, z udziałem Wiceprezesa KRIR, Roberta Nowaka. Omówiono kwestie takie jak: sytuacja na rynkach rolno-żywnościowych, import towarów z Ukrainy i potencjalne przystąpienie Ukrainy do UE. Skomplikowana sytuacja związana z agresją Rosji wobec Ukrainy, powoduje istotne turbulencje na rynkach i spadek cen produktów rolniczych. Izby rolnicze Grupy Wyszehradzkiej zaapelowały o wsparcie dla Ukrainy bez szkody dla rodzimych rolników. Ponadto, wezwały rządy do skoordynowanego podejścia w zakresie importu, promowania wspólnego europejskiego rozwiązania oraz uwzględnienia kwestii rolników przy rozszerzaniu UE. Ostatecznie, zwróciły uwagę na konieczność przemyślanej analizy przed ewentualnym przystąpieniem Ukrainy do UE, włączając w to aspekty gospodarcze, rolnicze i bezpieczeństwo żywnościowe.
11 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie CCC w sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli, gdzie omówiono przepisy dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych. Copa-Cogeca wyraziła zaniepokojenie ograniczeniami dotyczącymi opakowań jednorazowego użytku i zaawansowanymi celami w zakresie ponownego użycia. Gościem spotkania był Jonas Lazario Mojica, specjalista ds. polityki DG CROISSANCE, który przedstawił prezentację na temat ekosystemu rolno-spożywczego.
11 grudnia 2023 roku w Komisji Europejskiej w Brukseli w formie online odbyło się seminarium Komisji Europejskiej Geopa-Copa „refleksje na temat przyszłości rolnictwa w kontekście zarządzania ryzykiem ”. Celem seminarium organizowanego przez Komisję Europejską było podjęcie dyskusji na temat problematyki zarządzania ryzykiem (i kryzysem) w ramach przyszłości rolnictwa UE. Podczas seminarium zwrócono uwagę na fakt, że sektor rolniczy stoi w obliczu rosnącej i coraz bardziej złożonej kombinacji zagrożeń i zmieniających się wzorców klimatycznych i pogodowych, w tym częstszych i bardziej ekstremalnych zjawisk (susze, fale upałów, obfite opady atmosferyczne i powodzie), które stają się najpoważniejszym ryzykiem pogodowym w produkcji roślinnej i mają pośredni wpływ również na sektory zwierzęce (poprzez paszę), a także bezpośrednią (np. stres cieplny zwierząt). Częstotliwość pogodowych zdarzeń ekstremalnych również prawdopodobnie będzie się zmieniać w różnych częściach Europy: np. powodzie mogą występować przez cały rok z tendencją w kierunku rosnącej liczby powodzi w Europie północno-zachodniej i malejącej liczby powodzi w Europie południowej i wschodniej. Przewiduje się również, że zmiana klimatu doprowadzi do zwiększonej zmienności i ograniczonej dostępności wody w wielu regionach; globalne ocieplenie prowadzi do przyspieszonego wzrostu upraw, w związku z czym etapy wzrostu reprodukcyjnego występują wcześniej w sezonie. Może to zwiększyć ryzyko przymrozków, zwłaszcza w regionach bardziej kontynentalnych. Przewiduje się, że w związku ze zmianą klimatu liczba opadów gradu i szkód wzrośnie; klimat również w różny sposób wpływa na różne sektory (drzewa wieloletnie lub owocowe o długich cyklach produkcyjnych w porównaniu z roślinami uprawnymi o cyklach rocznych), są odmiennie narażone i wymagają przyjęcia różnych strategii. Ponadto rozwój sytuacji geopolitycznej może zmienić sytuację na rynkach zbytu produktów związanych z rolnictwem UE lub ograniczyć import innych produktów, narażając produkcję w UE na ryzyko (np. import nawozów).
13 grudnia 2023 r. w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „kwestie podatkowe i prawne”. Przedstawiono propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą opodatkowania rolników i spółdzielni, które prowadzą działalność w dwóch różnych krajach UE. Propozycja ta ma na celu harmonizację opodatkowania z uwzględnieniem potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw. Omówiono możliwość akceptacji ulg podatkowych proponowanych w jednym kraju przez drugi kraj członkowski oraz przedstawiono decyzje Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił także informacje dotyczące porozumień w zakresie zrównoważoności w rolnictwie, ze szczególnym uwzględnieniem wytycznych dla odstępstwa od prawa konkurencji. W kontekście pomocy państwa, przedstawicielka Komisji Europejskiej, Pani María Muñoz De Juan, omówiła kwestie powiadomień o pomocy państwa, ramy kryzysowe i przejściowe, pomoc de minimis oraz unijne zasady dotyczące pomocy państwa dla rolnictwa, leśnictwa i obszarów wiejskich. Ponadto, zaproszona przedstawicielka Komisji, Pani Luisa-Maria Țivriși, omówiła system opodatkowania oparty na siedzibie statutowej dla MŚP na podstawie wniosku Komisji Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków przedsiębiorstw i rolników działających w dwóch różnych krajach członkowskich.
W dniu 14 grudnia 2023 roku w Brukseli odbyło się posiedzenie POCC-CCC w Sekretariacie Copa-Cogeca. Uczestnicy omówili kwestie handlowe i wpływ wojny w Ukrainie na rynki. Copa-Cogeca przedstawiła nowe stanowisko w sprawie importu z Ukrainy, skoordynowała działania z innymi stowarzyszeniami sektorowymi UE oraz lobbowała w Parlamencie Europejskim i Stałych Przedstawicielstwach Państw Członkowskich. W odniesieniu do Mercosur, kraje UE zrezygnowały z dalszych prac nad porozumieniem. Sekretariat Copa_Cogeca omówił rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, wyraził też zaniepokojenie zapisami dotyczącymi opakowań jednorazowego użytku. W kontekście dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych, omówiono sytuację dotyczącą rolnictwa, zwłaszcza pogłowia prosiąt, w tym Niemczech.
15 grudnia 2023 r. odbyło się posiedzenie grupy roboczej „zboża, rośliny oleiste i białkowe” w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli. Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił sytuację rynkową, zwracając uwagę na trudności związane z niekontrolowanym napływem ziarna z Ukrainy do UE, szczególnie problematyczne dla Polski. Ekspert KRIR J. Modecki omówił sytuację na rynku zbóż, zauważając nieprzewidywalność warunków pogodowych, problemy z dostępem do nawozów i wzrost kosztów, a także zróżnicowane plony kukurydzy. Produkcja soi zmniejszyła się, a import z Chin wpłynął negatywnie na ceny dla rolników. Sytuacja w Polsce, Francji, Rumunii i Rosji była analizowana, podkreślając trudności europejskich rolników i konieczność działań na rzecz stabilizacji europejskiego rynku. Omówiono również kwestie handlu z Ukrainą, nawozów organicznych, środków fitosanitarnych oraz strategii białkowej.
W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 8 projektów aktów prawnych (wykaz w załączeniu).
Prezes
Krajowej Rady Izb Rolniczych
Wiktor Szmulewicz
Załącznik:
– wykaz projektów aktów prawnych do zaopiniowania w okresie sprawozdawczym
Wykaz projektów prawnych, jakie wpłynęły do Biura KRIR do zaopiniowania w okresie
1-31 grudnia 2023 r.
9 stycznia 2024 r. odbyło się posiedzenie sprawozdawczo-wyborcze Rady ds. Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich VII kadencji przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych. W wyniku wyborów Przewodniczącą Rady została Jolanta Nawrocka z Wielkopolskiej Izby Rolniczej. Zofię Stankiewicz z Warmińsko-Mazurskiej IR ponownie wybrano na I Zastępczynię Przewodniczącej, natomiast II Zastępczynią została Hanna Chodkowska – z ramienia KRIR. Członkiniami Prezydium Rady zostały: Krystyna Janecka z Małopolskiej IR, Dorota Różnicka z Dolnośląskiej IR, Alina Radecka z Podkarpackiej IR oraz Jolanta Wielgat z Podlaskiej IR.
Źródło: KRIR
W dniu 10 stycznia 2024 r. Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas II posiedzenia KRIR VII kadencji, które odbyło się 19 grudnia 2023 r., zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesława Siekierskiego o wypracowanie odpowiednich wytycznych mających na celu ograniczenie wszelkich kontroli, zarówno Inspekcji Pracy, Inspekcji Weterynaryjnej, jednostek certyfikujących i in., ferm drobiu w okresie zagrożenia ptasią grypą.
W obliczu poważnego zagrożenia ptasią grypą, które szczególnie nasila się w okresie od jesieni do wczesnej wiosny, ograniczenie dostępu osób z zewnątrz na fermy drobiu wydaje się być kluczowym środkiem mającym na celu minimalizację ryzyka przenoszenia tej choroby. Ograniczenie kontroli inspekcyjnych w tym okresie może przyczynić się do skuteczniejszej ochrony populacji drobiu oraz zminimalizowania ryzyka rozprzestrzeniania się wirusa.
W dniu 10 stycznia 2024 r. Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas II posiedzenia KRIR VII kadencji, które odbyło się 19 grudnia 2023 r., zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesława Siekierskiego o podjęcie prac mających na celu uznania rolniczych spółdzielni produkcyjnych za gospodarstwa wielorodzinne.
Rolnicze spółdzielnie produkcyjne tworzą rolnicy indywidualni, którzy połączyli swoje nieruchomości rolne, posiadają wspólny sprzęt oraz wspólne magazyny, przez co powinny posiadać takie same prawa jak gospodarstwa rodzinne. Uznanie rolniczych spółdzielni produkcyjnych za gospodarstwa wielorodzinne pozwoli im na lepsze dostosowanie się do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych i przyczyni się do wzmocnienia rolniczej struktury społeczno-gospodarczej.
W dniu 10 stycznia 2024 r. Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas II posiedzenia KRIR VII kadencji, które odbyło się 19 grudnia 2023 r., zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesława Siekierskiego o uregulowanie kwestii dotyczącej wysokości odsetek od czynszów dzierżawnych i odsetek z tytułu zakupu gruntów zarówno dla nowych umów, jak i już wcześniej zawartych.
Obecna sytuacja gospodarcza, związana z inflacją i podwyżkami stóp procentowych, skutkuje istotnym wzrostem rat płaconych przez rolników z tytułu dzierżaw i zakupu gruntów. To zjawisko sprawia, że wiele gospodarstw rolnych boryka się z trudnościami finansowymi, co z kolei utrudnia dalszy rozwój oraz utrzymanie płynności finansowej.
W związku z powyższym, Krajowa Rada Izb Rolniczych wnioskuje o zastosowanie stałego oprocentowania przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w wysokości 2%. Takie rozwiązanie pozwoliłoby na stworzenie stabilnych warunków finansowych dla rolników, niezależnie od zmiennych warunków rynkowych oraz gospodarczych.
