Okresowe zwolnienie z czynszu dzierżawnego
Zgodnie z art. 40 ust. 2 ustawy, KOWR może zwolnić dzierżawcę z opłat czynszowych na warunkach określonych w umowie:
- w okresie pierwszych trzech lat dzierżawy użytków rolnych odłogowanych co najmniej przez okres jednego roku przed dniem zawarcia umowy dzierżawy,
- na okres nie dłuższy niż pięć lat, w wypadkach uzasadnionych stanem przedmiotu dzierżawy lub realizacją inwestycji tworzących nowe miejsca pracy.
Informacja o możliwości zwolnienia z czynszu dzierżawnego (tytuł, okres i warunki zwolnienia) powinna być zamieszczona w wykazie, a w szczególności w ogłoszeniu przetargu. W okresie zwolnienia dzierżawca powinien ponieść uzgodnione z KOWR nakłady na przedmiot dzierżawy, wg wykazu rzeczowego i finansowego określonego w umowie. Warunki zwolnienia powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w postanowieniach umowy dzierżawy. Celem zwolnienia jest doprowadzenie przedmiotu dzierżawy do umówionego użytku.
INTERWENCJA DIR WS INCYDENTALNEGO STOSOWANIA ZWOLNIENIA Z CZYNSZU DZIERŻAWNEGO ZA GRUNTÓW ODŁOGOWANYCH:
Już w dniu 27.12.2017r. Zarząd DIR Zwrócił się do Dyrektora Generalnego KOWR w Warszawie o wyjaśnienie, dlaczego we wrocławskim Oddziale KOWR okresowe zwolnienie z czynszu dzierżawnego, w przypadku gruntów odłogowanych jest stosowane w sposób incydentalny. W latach 2016-2017 w ogłoszeniach przetargowych w OT we Wrocławiu zapisano możliwość zwolnienia z czynszu dzierżawnego tylko w przypadku 12 nieruchomości, o łącznej powierzchni 136 ha. Zgodnie z przepisami KOWR może zwolnić dzierżawcę z opłat czynszowych w okresie pierwszych 3 lat dzierżawy, gdy grunty są odłogowane co najmniej przez okres 1 roku przed dniem zawarcia umowy dzierżawy, oraz na okres nie dłuższy niż 5 lat, w wypadkach uzasadnionych stanem przedmiotu dzierżawy lub realizacją inwestycji tworzących nowe miejsca pracy. Zarząd DIR wskazał, że w publikowanych przez OT we Wrocławiu wykazach i ogłoszeniach na dzierżawę zdarzają się sytuacje, kiedy nie ma w ogóle informacji jaki jest stan zagospodarowania gruntów. Jednocześnie nagminnie występują przypadki, kiedy OT we Wrocławiu pomimo tego, że w wykazach nieruchomości do dzierżawy informuje, że nieruchomości są np. „nieużytkowane rolniczo, porośnięte wysoką trawą i chwastami”, lub „nieruchomość w całości nieużytkowana, porośnięta chwastami” nie zamieszcza informacji o zwolnieniu z czynszu. W opinii Zarządu DIR, zastosowanie przez KOWR zgodnego z prawem wsparcia w postaci czasowego zwolnienia z opłat czynszowych stanowić będzie istotne wsparcie rozwoju gospodarstw rodzinnych i w znacznym stopniu wpłynie na poprawę ich konkurencyjności.
Odpowiedź na nasze pismo przesłał w dniu 01.03.2018r. Dyrektor OT we Wrocławiu Pan Piotr Regiec. Z udzielonej odpowiedzi wynika, że okres zwolnienia z czynszu powinien być ustalony indywidualnie dla każdej nieruchomości, w zależności od jej stanu i wysokości niezbędnych nakładów na przedmiot dzierżawy. Dyrektor wyjaśnił, że dla nieruchomości wystawianych do przetargu sporządzany jest protokół z lustracji. W oparciu o określony w nim stan użytkowy danej działki podejmowana jest decyzja o możliwości ewentualnego zwolnienia z czynszu dzierżawnego. Jak zapewnia Dyrektor P. Regiec taka procedura z pewnością będzie stosowana do nieruchomości, które stanowią wieloletnie odłogi, są zachwaszczone i zadrzewione, gdzie rzeczywiście wymagane są znaczne nakłady i wysiłek, aby przywrócić je do rolniczego użytkowania. Jednak zdaniem Dyrektora P. Regieca wiele nieruchomości Zasobu ostatnio wydzierżawionych jest w bardzo dobrym stanie użytkowym, nie wymagającym większych nakładów finansowych na zagospodarowanie, nawet pomimo tego, że w wykazach zamieszczane są informacje o obecnym nieużytkowaniu gruntów, lub że są porośnięcia trawą i chwastami. Jak stwierdził Dyrektor wrocławskiego KOWR z pewnością nie można tu mówić o degradacji tych gleb, bądź o trwałej zmianie jej właściwości fizycznych. W opinii Dyrektora OT KOWR we Wrocławiu fakt, że o ich dzierżawę stara się jednocześnie kilku bądź kilkunastu rolników świadczy właśnie o bardzo dobrej przydatności tych gruntów do rolniczego wykorzystania.
AKTUALNE STANOWISKO OT KOWR WE WROCŁAWIU W/S OKRESOWEGO ZWOLNIENIA Z CZYNSZU ZA ODŁOGOWANE GRUNTY
W dniu 05.02.2019r. wrocławski KOWR wyjaśnił, że w związku z wnioskami kierowanymi do KOWR a dotyczącymi okresowego zwolnienia z czynszu dzierżawnego, powyższy zapis ma zastosowanie w przypadkach, gdy w ocenie KOWR zachodzą ku temu przesłanki, a stan nieruchomości będącej przedmiotem rozdysponowania wskazuje na konieczność poniesienia przez przyszłego dzierżawcę znacznych, ponadprzeciętnych nakładów na przywrócenie nieruchomości po kultury rolnej, czyli nie będzie miał on zastosowania np. w sytuacjach, gdy nieruchomość stanowiła w poprzednim okresie wegetacyjnym przedmiot umowy i była użytkowana rolniczo.
DIR poprosił o szczegółowe określenie jakie nakłady w ocenie KOWR są nakładami podstawowymi, a jakie nakłady są ponadprzeciętne. Zadaliśmy także pytanie czy katalogi tych nakładów, którymi posługuje się KOWR do ustalenia ewentualnego zastosowania art. 40, wynikają z opracowań eksperckich będących w posiadaniu Krajowego Ośrodka, czy też pozostaje to w gestii subiektywnej oceny pracowników i kierownictwa KOWR oraz czy posiadają oni stosowne uprawnienia do takiej oceny.
W odpowiedzi KOWR OT we Wrocławiu wskazał, że powyższy zapis ma zastosowanie w przypadkach, gdy w ocenie KOWR zachodzą ku temu przesłanki. Nie zostały one dotychczas skatalogowane w żadnym z obowiązujących przepisów prawa, w związku z czym powyższa ocena dokonywana jest wedle najlepszej wiedzy i doświadczenia posiadanego przez pracowników oraz kierownictwo KOWR, po uprzednim dokonaniu oględzin nieruchomości.
