W tym roku pogoda nas nie rozpieszczała. 29 kwiecień okazał się kapryśny i deszczowy. Jednak powozy i oglądający dopisali.

Impreza rozpoczęła się na placu końskim, gdzie wszyscy się zebrali by wspólnie wyruszyć w stronę miasta.

Główną atrakcją, myślą przewodnią, która zapoczątkowała paradę był przejazd przez lokalne miasteczka i wioski. W tym roku trasa prowadziła przez lubomierski rynek, potem Milęcice, Wojciechów i znów do Lubomierza na „plac koński”. W tym roku uczestniczyło 11 bryczek i 5 jeźdźców wierzchem.

W tegorocznej Paradzie Powozów 2023 za najlepiej przygotowane i ozdobione zostały uznane komisyjnie powozy prowadzone przez:

Wiesława Surówkę,

Henryka Paczkowskiego

Dariusza Rajczakowskiego.

Następnym etapem parady były towarzyskie zawody powożeniowe. Podczas przejazdu liczony jest czas, a zrzutki są doliczane jako dodatkowe sekundy.

W tym roku trzy pierwsze miejsca zajęli:

-Krzysztof Ochab i ogier BARON

-Michał Horbacz i ogier UMET OZCAN

-Olga Jużak i wałach BOJKO

Jedną z nagród wręczył Przewodniczący Rady Powiatowej DIR Lwówek Śląski Pan Mieczysław Środa.

Poza tym nagrodzeni zostali jeźdźcy najlepiej przygotowani pod względem profesjonalnego stroju, a także najlepiej przygotowane konie.

Na końcu rozegrano konkurs dla dzieci, w którym uczestniczyło 21 amazonek i jeźdźców.

Wszyscy zostali nagrodzeni drobnymi upominkami.

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił 8 maja 2023 r. Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz do Dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie o bieżącą publikację na stronach ARiMR oraz CDR najczęściej zadawanych przez doradców i rolników pytań wraz z odpowiedziami, dotyczących Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.

W wyniku wprowadzenia nowego okresu programowania, nastąpiły duże zmiany w przepisach prawa. Pojawia się wiele wątpliwości dotyczących płatności bezpośrednich, norm GAEC, ekoschematów, dobrostanu zwierząt, a przepisy nie formułują dokładnie wszystkich możliwych wariantów otrzymania płatności. W wyniku tego doradcy nie są pewni udzielanych odpowiedzi i konsultują kwestie związane z dopłatami za pomocą formularza kontaktowego ARiMR lub z ekspertami CDR. Większa ilość pytań wysyłanych do ARiMR i ekspertów z pewnością jest powielana, dlatego samorząd rolniczy wnioskuje o publikację wszystkich pytań i udzielanych odpowiedzi na stronach tych instytucji, celem stworzenia uzupełniającego kompendium wiedzy dla doradców rolniczych oraz jednocześnie zmniejszenia pracy dla ekspertów, którzy nie będą musieli odpowiadać kilkukrotnie na te same pytania.

W związku z trwającym naborem wniosków obszarowych i możliwością usprawnienia pracy dla doradców rolniczych i ekspertów z ARiMR i CDR, Zarząd KRIR zwrócił się o publikację odpowiedzi na zadawane pytania oraz udostepnienie ich wzajemnie w celu publikacji jednolitych interpretacji na stronach ARiMR i CDR.

Ze względu na trwającą kampanię składania wniosków samorząd rolniczy wystąpił o zamieszczenie ww. informacji aby doradcy i rolnicy mogli skorzystać z bazy interpretacji przepisów dotyczących PS WPR, niezbędnych do prawidłowego przygotowania wniosków.

Źródło: http://www.krir.pl/2014-01-03-03-24-03/pozostale/7918-prosba-o-publikacje-odpowiedzi-na-pytania-doradcow-nt-ps-wpr

Odpowiadając na postulat Krajowej Rady Izb Rolniczych przedstawiony w piśmie z 28 marca 2023 r. w sprawie poszerzenia listy gatunków objętych dopłatami z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany resort rolnictwa wyjaśnił następująco.

Program dopłat jest realizowany od 2007 r. Za główny cel dopłat przyjęto wzrost stosowania wysokiej jakości materiału siewnego, a przez to utrzymanie wysokiej jakości uzyskiwanych płodów rolnych. Dopłatami objęto najbardziej istotne z gospodarczego punktu widzenia gatunki roślin uprawnych, w przypadku których wymiana materiału siewnego była na niskim poziomie. Uznano, że kryteriom tym odpowiadają gatunki należące do: zbóż: jęczmień, owies nagi, owies szorstki, owies zwyczajny, pszenica orkisz, pszenica twarda, pszenica zwyczajna, pszenżyto, żyto; roślin strączkowych: bobik, groch siewny (odmiany rolnicze), łubin biały, łubin wąskolistny, łubin żółty, soja, wyka siewna; ziemniak.

Propozycja rozszerzenia listy gatunków roślin objętych dopłatą o jak największą liczbę gatunków nie znajduje oparcia w założeniach ww. programu.

W przypadku słonecznika, gryki, facelii oraz rzodkwi oleistej włączenie tych gatunków do listy gatunków objętych dopłatą obecnie nie wydaje się być zasadne.

Zaproponowane gatunki roślin, niezależnie od ich zalet, nie posiadają tak dużego potencjału gospodarczego jak gatunki objęte dopłatami. Ponadto w przypadku rzepaku i kukurydzy wymiana materiału siewnego jest na wysokim poziomie i nie wymaga wsparcia w tym przedmiocie.

Jeżeli zaistnieją przesłanki do poszerzenia listy gatunków zostanie dokonana przez resort rolnictwa stosowna analiza przepisów prawa w tym zakresie.

Źródło: http://www.krir.pl/2014-01-03-03-24-03/produkcja-roslinna/7917-nie-bedzie-zmian-gatunkow-w-doplatach-do-kwalifikowanego-materialu-siewnego

Odpowiadając na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 27.03.2023 r., aby Polski Rząd zajął zdecydowane stanowisko w obronie polskich rolników przed zalewem produktów rolnych z zagranicy, w związku z planowanym przez KE zniesieniem cła na produkty rolne na kolejny rok, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił następujące informacje i wyjaśnienia:

„Działania MRiRW dotyczące regulacji ATM

Unijnym rozporządzeniem 2022/870, które jest częścią wsparcia UE dla Ukrainy w jej walce z rosyjską agresją, została wprowadzona do 5.06.2023 r. jednostronna, dodatkowa liberalizacja w imporcie z Ukrainy (tzw. autonomiczne środki handlowe – ATM)1. W odpowiedzi na wniosek Ukrainy dot. przedłużenia ATM (złożony pod koniec 2022 r.) Komisja Europejska przedstawiła 23.02.2023 r. projekt rozporządzenia, który zakłada przedłużenie ATM o kolejny rok.

Mając na uwadze poważny wzrost importu ukraińskich towarów-rolno-spożywczych do UE, w tym do Polski i innych państw sąsiadujących z Ukrainą, Polska zabiegała w dyskusjach na unijnym forum o modyfikację środków ATM, tak aby lepiej uwzględniały ochronę unijnych, w tym polskich producentów. Postulaty Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) przekazane już w grudniu 2022 r. do wiodącego w tej sprawie resortu rozwoju i technologii i następnie do KE dotyczyły m.in. wyłączenia niektórych, najbardziej wrażliwych towarów ze środków 1 Środki ATM polegają na jednostronnym zniesieniu unijnych ceł importowych na te produkty ukraińskie, których import nie był w pełni zliberalizowany na podstawie Układu o stowarzyszeniu UE Ukraina ATM, a także wprowadzenia zapisów ułatwiających zastosowanie środków ochronnych w przypadku spowodowania przez nadmierny import zakłóceń na rynku czy zagrożeń dla unijnych producentów rolnych.

Opublikowany przez KE projekt rozporządzenia uwzględnia polskie postulaty jedynie w niewielkim stopniu (pewne skrócenie procedury uruchomienia środków ochronnych). KE nie przedstawiła również oceny skutków regulacji przedstawionego projektu rozporządzeniu, na co Polska zwróciła uwagę w dotychczasowej dyskusji na unijnym forum. W odpowiedzi KE przekazała opinię, że obecnie nie ma możliwości przeprowadzenia takiej analizy.

W ostatnim czasie, w związku z przygotowaniami do decyzji na poziomie COREPER w sprawie projektu nowej regulacji ATM, w dyskusji międzyresortowej oraz na forum UE (za pośrednictwem wiodącego resortu rozwoju i technologii) podnosiliśmy następujące postulaty:

1. Dodanie w art. 4 projektowanego rozporządzenia zapisu, że w przypadku przywrócenia ceł wynikających z Układu o stowarzyszeniu UE-Ukraina, kontyngenty taryfowe (TRQ) będą zmniejszone o ilości dotychczasowego importu z Ukrainy do UE od początku roku do momentu wejścia w życie środków ochronnych lub proporcjonalnie do upływu czasu w roku kalendarzowym (pro rata).
2. Wykreślenie ust. 3 w art. 1 projektowanej regulacji, zawieszającego obowiązywanie w imporcie z Ukrainy rozporządzenia PE i Rady 2015/478. Wykreślenie ww. ustępu ma na celu przywrócenie możliwości zastosowania instrumentów wzmocnionego nadzoru wynikających z regulacji 2015/478, w tym nadzoru na poziomie regionalnym.
3. Uzgodnienie przez KE ze stroną ukraińską poprawy dostępu do rynku ukraińskiego dla eksportu towarów rolnych z UE, w tym z Polski.
4. Wprowadzenie automatycznego mechanizmu wsparcia producentów w danym sektorze produkcji rolnej (poza rezerwą rolną) w państwie członkowskim (regionie UE graniczącym z Ukrainą), będącym eksporterem netto w latach 2019- 2021 w sytuacji, gdy wzrost importu oraz udział danego kraju lub regionu w tym wzroście przekroczy określone parametry.
5. Złożenie przez KE deklaracji, że w celu usprawnienia korytarzy solidarnościowych w najbliższym czasie zaproponuje rozwiązania systemowe, gwarantujące, aby produkty rolno-spożywcze z Ukrainy nie trafiały w nadmiarze (w stosunku do standardowego przywozu z lat przed wybuchem wojny) bezpośrednio do regionów przygranicznych. Regiony te są regionami nadwyżkowymi w produkcji tych płodów rolnych, które Ukraina eksportuje na rynek UE i nadmiarowy import zakłóca tamtejsze rynki.
6. Wyłączenie z zakresu towarowego projektowanego rozporządzenia ws. ATM towarów najbardziej wrażliwych.
7. Dodanie w art. 4 zapisu, że postępowanie sprawdzające uruchomione na podstawie rozporządzenia 2022/870 i niezakończone przed wejściem w życie nowego rozporządzenia jest automatycznie ponownie wszczynane w momencie wejścia w życie nowego rozporządzenia.
8. Zmodyfikowanie art. 4 celem uproszczenia kryteriów, które trzeba spełnić, aby mogła być podjęta decyzja o przywróceniu na dany produkt warunków taryfowych wynikających z Układu o stowarzyszeniu. Naszym zdaniem taką przesłanką powinien być nie tylko negatywny wpływ importu dotyczący całego rynku unijnego, jak to jest obecnie, ale również negatywny wpływ na tylko część rynku UE. Ponadto należy stworzyć możliwość, aby środek ochronny (w postacie przywrócenia warunków taryfowych wynikających z Układu o stowarzyszeniu) mógł być wprowadzony na poziomie pojedynczego kraju członkowskiego UE lub regionu UE.

Działania administracji rządowej w sprawie przywrócenia warunków taryfowych wynikających z Układu o stowarzyszeniu UE-Ukraina

Na wniosek MRiRW minister rozwoju i technologii wystąpił do wiceprzewodniczącego KE, komisarza ds. handlu Valdisa Dombrovskisa (pismem z 5.04.2023 r.) o przywrócenie unijnych ceł erga omnes (tj. ze wszystkich kierunków importu) na kukurydzę oraz o podjęcie wszelkich niezbędnych kroków w celu skutecznego zastosowania tych ceł na import kukurydzy z Ukrainy do UE. Z kolei 13.04.2023 r. minister rozwoju i technologii, również na prośbę MRiRW, wystąpił do komisarza ds. handlu Valdisa Dombrovskisa z wnioskiem o przywrócenie unijnych ceł i kontyngentów na warunkach wynikających z Układu o stowarzyszeniu, w stosunku do importu z Ukrainy: pszenicy, mąki pszennej, mięsa drobiowego i jaj.

Propozycja KE tzw. nadzwyczajnych środków ochronnych

W odpowiedzi na wspólne wystąpienia Polski, Bułgarii, Rumunii, Słowacji i Węgier w sprawie problemów powodowanych przez nadmierny import z Ukrainy Komisja Europejska zaproponowała pakiet środków zaradczych. Jest on uwarunkowany zniesieniem zakazów importu z Ukrainy wprowadzonych przez niektóre kraje członkowskie, w tym Polskę. Pakiet obejmuje m.in. propozycję nadzwyczajnego środka ochronnego w postaci zakazu importu z Ukrainy do p.cz. graniczących z Ukrainą (tranzyt ma być dozwolony) 5 produktów, tj. pszenicy, kukurydzy, słonecznika, rzepaku, oleju słonecznikowego. Zgodnie z propozycją Komisji środki miałyby obowiązywać do 5.06.2023 r. (w związku z terminem wygaśnięcia obecnego rozporządzenia w sprawie ATM) z opcją ich przedłużenia. Ww. grupa krajów UE zgłosiła do KE postulat rozszerzenia zakresu towarowego tego środka oraz zagwarantowania jego stosowania co najmniej do końca roku. Obecnie wciąż trwają konsultacje w tej sprawie.

Inne sprawy

Odnośnie do pojawiających się od drugiej połowy 2022 r. doniesień o nieprawidłowościach w wykorzystaniu zboża, deklarowanego na cele techniczne informuję, że w grudniu 2022 r. polski resort rolnictwa wzmocnił nadzór nad takim zbożem trafiającym do Polski z Ukrainy. Graniczni lekarze weterynarii zostali zobowiązani do przekazywania informacji o każdej przesyłce zboża deklarowanego do użycia poza łańcuchem paszowym (jako techniczne/przemysłowe). Informacje te są odbierane przez wojewódzkich lekarzy weterynarii, którzy mają za zadanie wdrożenie procedur sprawdzających w przypadku, kiedy importerem jest zakład posiadający uprawnienia do obrotu paszami.

Ponadto informuję, że w związku z zarzutami dotyczącymi bezpieczeństwa i jakości produktów rolnych z Ukrainy została podjęta decyzja o tymczasowym zakazie przywozu z Ukrainy do Polski wybranych produktów rolnych, w tym zbóż, od 15.04.2023 r. do 30.06.2023 r. Minister rozwoju i technologii wydał w tym celu stosowne rozporządzenie z 15.04.2023 r.

W dniach 17-18.04.2023 r. w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyły się rozmowy z delegacją ukraińską. Zgodnie z ustaleniami podjętymi podczas tych rozmów ukraińskie produkty rolne będą przewożone przez terytorium Polski wyłącznie tranzytem. Przez pewien czas tranzyt produktów będzie konwojowany.

Dodatkowo przesyłki w tranzycie mają być objęte systemem SENT i plombami elektronicznymi. Mając na uwadze ww. ustalenia, minister rozwoju i technologii wydał rozporządzenie z 21.04.2023 r., które zakazuje do 30.06.2023 r. przywozu pochodzących lub przywożonych z terytorium Ukrainy na terytorium Polski wybranych produktów rolnych (wymienionych w załączniku do ww. rozporządzenia), w tym zbóż, z wyłączeniem tranzytu, pod warunkiem, że zakończy się on poza terytorium Polski lub w portach morskich w Gdańsku, Gdyni, Świnoujściu lub Szczecinie. Ponadto 20.04.2023 r. wydano stosowne rozporządzenia ministra finansów, które ma zapewnić wspomnianą wyżej szczelność tranzytu.

Jednocześnie informuję, że MRiRW podejmuje we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych oraz polskimi placówkami dyplomatycznymi intensywne działania mające na celu zwiększenie możliwości eksportowych oraz poszukiwanie rynków zbytu dla polskich towarów rolno-spożywczych, w tym m.in. zbóż.”

Źródło: KRIR

W odpowiedzi na pismo Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z dnia 16 marca 2023 r. w sprawie złagodzenia kary nakładanej na rolnika za umieszczenie przez doradcę rolnośrodowiskowego błędnej daty na pierwszej stronie formularza planu działalności rolnośrodowiskowej, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformował, co następuje.

Zgodnie z przepisem § 4 ust. 2 rozporządzenia rolno-środowiskowo-klimatycznego¹, beneficjent (rolnik lub zarządca) realizujący zobowiązanie rolno-środowiskowoklimatyczne musiał posiadać plan działalności rolnośrodowiskowej, sporządzony przed upływem 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności bezpośredniej, przy udziale odpowiednio doradcy rolnośrodowiskowego lub eksperta przyrodniczego, na formularzu udostępnionym przez ARiMR.

Zgodnie z załącznikiem nr 3 w ust. 1 pkt 1, 2 i 8 (w części ogólnej) do ww. rozporządzenia, plan działalności rolnośrodowiskowej zawiera m.in.:

– dane beneficjenta realizującego zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne oraz jego podpis;

– dane doradcy rolnośrodowiskowego, przy udziale którego został sporządzony plan działalności rolnośrodowiskowej i jego podpis oraz – w przypadku, gdy plan ten został sporządzony również przy udziale eksperta przyrodniczego – dane tego eksperta i jego podpis;

– datę sporządzenia planu działalności rolnośrodowiskowej.

Data wskazana przez doradcę rolnośrodowiskowego na pierwszej stronie planu działalności rolnośrodowiskowej jest datą sporządzenia planu działalności rolnośrodowiskowej.

Powyższe informacje z planu działalności rolnośrodowiskowej są zawarte na pierwszej stronie tego planu, którą beneficjent przekazywał do ARiMR w terminie do dnia 15 lipca 2022 roku, w którym podjął zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne.

Wpisanie przez doradcę rolnośrodowiskowego daty sporządzenia planu działalności rolnośrodowiskowej wykraczającej poza termin, o którym mowa w § 4 ust. 2, jest uznawane jako uchybienie, o którym mowa w § 33 ust. 9 ww. rozporządzenia (brak posiadania planu działalności rolnośrodowiskowej).

Analogiczne przepisy obowiązywały nie tylko w kampanii naboru wniosków 2022 r. ale również w poprzednich latach realizacji Działania rolno-środowiskowoklimatycznego PROW 2014-2020. Skala uchybienia dotyczącego wpisywania błędnej daty sporządzania planu działalności rolnośrodowiskowej w przypadku rolników lub zarządców, którzy składali wnioski o przyznanie pierwszej płatności rolnośrodowiskowo-klimatycznej była nieznaczna i wyniosła zaledwie 0,1% w odniesieniu do wszystkich wniosków pierwszorocznych w latach 2014-2020.

Jednocześnie MRiRW poinformowało, że aby jeszcze bardziej zminimalizować tego typu nieprawidłowości, od 2023 r. formularz planu działalności rolnośrodowiskowej będzie zawierał specjalnie wyodrębnione pole, w którym wskazano, że należy wpisać datę sporządzenia planu, tym samym resort liczy, że prawie w całości wykluczy tego typu nieprawidłowości.

W swoim wystąpieniu Zarząd KRIR wskazał, że z powodu drobnej omyłki popełnionej przez doradcę, dotyczącej daty dokumentu, rolnik ma zmniejszoną płatność rolno-środowiskowo-klimatyczną o 40% w danym roku.

Zdaniem samorządu rolniczego, tak wysoka kara jest nieadekwatna do popełnionego uchybienia. Błędna data dokumentu nie może być traktowana jako brak posiadania planu działalności rolnośrodowiskowej.

Dlatego Zarząd KRIR wnioskował o zmianę podejścia do ww. błędu oraz złagodzenie sankcji do najniższego możliwego poziomu oraz zmianę formularza planu działalności rolnośrodowiskowej w sposób, jednoznacznie określający datę sporządzania dokumentu.

Źródło: KRIR

Według ekspertów średnia cena warzyw i owoców w ostatnim roku wzrosła aż o 56%[1]. Jednym z powodów jest spadek plonów. Jednocześnie, w Polsce co roku zamykanych jest kilkadziesiąt nadbałtyckich plaż, ze względu na zakwit sinic, które wpływają na powiększanie się stref martwych w Morzu Bałtyckim. Obecnie to 18% powierzchni dna morskiego, a ilość powierzchni niedotlenionych szacuje się na 28%. Stanowi to realne zagrożenie dla zwierząt, roślin i człowieka. Jak te zjawiska można powiązać ze stanem polskich gleb, którego koszt ponosimy wszyscy? 

Według ekspertyzy opracowanej przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa ponad 60% polskich gleb jest zakwaszonych. Oznacza to, że coraz mniej gleb stwarza odpowiednie warunki dla wzrostu roślin. Potwierdzają to dane z GUS-u, które wskazują, że przykładowo w województwie podkarpackim, 30% gleb ma odczyn bardzo kwaśny, a 32% kwaśny[2]. Przekłada się to na mniejsze plony i konieczność intensywniejszego nawożenia nawozami wieloskładnikowymi.

– ­­Należy pamiętać, że skutki zakwaszonych gleb nie wiążą się tylko z ekosystemem glebowym. Cały ekosystem na Ziemi to naczynia połączone. Gdy jeden element zawodzi, całość przestaje odpowiednio funkcjonować. Związki azotu i fosforu pochodzące z nieprzyswojonych z powodu zakwaszenia gleb nawozów, które przedostają się do Morza Bałtyckiego czy wód śródlądowych, mają negatywny wpływ na liczbę poławianych gatunków, wpływają też na pojawianie się sinic. O ile zamknięcie kąpieliska w miejscu wypoczynku to niedogodność, to mniejsza zawartość składników odżywczych w produktach rolnych wpływa bezpośrednio na kondycję i samopoczucie nas wszystkich. Parafrazując powiedzenie „W zdrowym ciele zdrowy duch”, możemy powiedzieć, że „zdrowe gleby to zdrowi Polacy” – mówi Monika Piątkowska, Prezes Izby Zbożowo-Paszowej.

Zły stan gleb a koszt żywności

Koszt zakwaszonych gleb jest zatem podwójny: dla zdrowia i portfela.  Uprawy wzrastające na takich gruntach są bardziej podatne na skutki suszy. Takie gleby nie są w stanie utrzymywać odpowiedniej ilości wody w okresie silnego wzrostu roślin, dlatego w przypadku suszy rolnicy narażeni są na straty. To, w połączeniu z mniejszymi plonami oraz większymi kosztami upraw, przekłada się na ceny produktów rolnych. W kontekście inflacji problem ten jest coraz bardziej odczuwalny dla każdego z nas.

– Początkowe koszty ponosi przyroda. Z powodu zakwaszenia gleb spada przyswajalność nawozów, w niektórych sytuacjach nawet o 70 proc., co skutkuje między innymi mniej obfitymi plonami z jednej strony oraz zanieczyszczeniem wód śródlądowych i Bałtyku z drugiej strony. Ma to też wpływ na branżę rolniczą. Szacuje się, że z powodu zakwaszonych gleb rolnicy co roku tracą tylko w efekcie mniejszych plonów i niskiej efektywności nawożenia ponad 6 mld złotych. Im bardziej kwaśne gleby, tym więcej potrzeba innych nakładów, aby zebrać oczekiwane plony. Dlatego w interesie konsumentów jest poprawienie stanu polskich gleb – mówi Marek Krysztoforski, ekspert ds. Wspólnej Polityki Rolnej.

Rozwiązaniem poprawa jakości gleby

Wprowadzenie odpowiednich działań prowadzących do regeneracji gleb może mieć pozytywny wpływ na faunę i florę oraz życie codzienne człowieka. Mogą one zwiększyć produkcję i poprawić jakość żywności, poprawić jakość wód, a także wpłynąć na wzrost bioróżnorodności. Właśnie te cele połączyły 14 organizacji i instytucji związanych z ochroną środowiska, rolnictwem zrównoważonym i produkcją żywności w koalicję na rzecz zdrowych gleb w Polsce. Koalicja podkreśla konieczność powszechnych, ogólnokrajowych działań jako warunku koniecznego osiągnięcia celu jakim jest odkwaszenie gleb.

Jednym z nich jest regeneracyjne wapnowanie gleb, które zostało umieszczone przez organizację WWF w „Podręczniku z zakresu praktyk rolniczych przyjaznych środowisku Morza Bałtyckiego”. Wpływ na zmianę opisanej sytuacji mogą mieć między innymi władze lokalne w gminach i powiatach oraz władze na poziomie centralnym, które powinny zachęcać rolników do podejmowania systematycznych działań na rzecz odkwaszania gleb.

– Ważne jest, by w działania na rzecz gleby włączyli się wszyscy, a pierwszym krokiem jest zwiększenie świadomości Polaków i edukacja w zakresie roli gleby i jej wpływu na ekosystem, żywność czy nasze życie. Dlatego do ochrony gleb zachęcamy wszystkich, zwłaszcza rolników, aby odkwaszali swoje pola i dbali o glebę, stanowiącą jeden z kluczowych zasobów warunkujących naszą egzystencję. Tylko w ten sposób możemy poprawić stan gleb w Polsce i na świecie. – apeluje dr Tomasz Niedziński, Prezes Fundacji Grunt od Nowa.

Jak wskazują rolnicy i ekolodzy, całościowe odkwaszenie gleb w Polsce możliwe jest nawet w ciągu 5 lat. Kluczowe jest tu nastawienie na objęcie programem wszystkich zakwaszonych, a nie tak jak w dotychczasowych działaniach, tylko wybranych gruntów ornych. Równie istotne jest także podniesienie świadomości na temat korzyści płynących z odkwaszania gleb oraz zapewnienie wsparcia dla tego procesu.

Rys. Udział gleb kwaśnych w Polsce IUNG PIB3

Źródło: Łysiak i Smreczek, opracowanie własne, 2017, IUNG PIB Puławy

[1] https://forsal.pl/gospodarka/inflacja/artykuly/8683785,bronisze-ceny-warzyw-w-rok-wzrosly-o-557-proc.html

[2] https://forsal.pl/gospodarka/inflacja/artykuly/8683785,bronisze-ceny-warzyw-w-rok-wzrosly-o-557-proc.html

W odpowiedzi na wystąpienia Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z kwietnia 2023 roku o wydanie interpretacji w zakresie zakazu prowadzenia tej samej uprawy w plonie głównym dłużej niż 3 lata, resort rolnictwa przedstawił następujące wyjaśnienie:

„Mając na uwadze, że w 2022 r. podjęto decyzję o derogacji od stosowania normy GAEC 7 w 2023 r. (o czym informowano we wcześniejszej korespondencji, jak również informacja w tym zakresie była publikowana na stronie internetowej MRiRW:

 https://www.gov.pl/web/rolnictwo/odstepstwo-od-zakazu-produkcji-naugorach–rozporzadzenie-ke-opublikowane

 https://www.gov.pl/web/rolnictwo/zasady-stosowania-odstepstwdotyczacych-produkcji-na-ugorach-i-zmianowania-upraw-w-2023-roku)

to zgodnie z powyższym pierwszym rokiem kontroli realizacji normy będzie rok 2024.

Niemniej jednak, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rolników wspólnie z Komisją Europejską została wypracowana korzystna dla rolników interpretacja wdrażania wymogów normy GAEC 7 w części dotyczącej zmianowania upraw, co oznacza, że Agencja będzie weryfikować:

1) w roku 2024, czy na powierzchni co najmniej 40% gruntów ornych w gospodarstwie w porównaniu z rokiem 2023 jest prowadzona inna uprawa w plonie głównym;

2) na powierzchni wszystkich gruntów ornych prowadzenie takiej samej uprawy nie dłużej niż przez 3 lata, począwszy od roku 2023.

Oznacza to, że w 2026 r. taka sama uprawa w plonie głównym na tej samej działce rolnej w ramach całego gospodarstwa nie może się powtórzyć.

Jednocześnie, nadal zgodnie z przepisami krajowymi warunki dotyczące zmianowania określone w ww. pkt 1 i 2 uznaje się za spełnione, jeżeli rolnik wysieje na danej powierzchni w poprzednim roku (w odniesieniu do pkt 1, tj. zmianowania na 40% gruntów ornych) lub w ciągu trzech poprzednich lat (w odniesieniu do pkt 2, tj. zmianowania na wszystkich gruntach ornych), wsiewkę lub międzyplon ozimy lub międzyplon ścierniskowy.

Komunikat w tej sprawie został również umieszczony na stronie internetowej resortu rolnictwa. Niemniej jednak MRiRW zwraca się z uprzejmą prośbą o dalszą dystrybucję tej informacji.”

Źródło: KRIR