Zgodnie z § 6 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 kwietnia 2023 r. w sprawie realizacji przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zadań związanych z ustanowieniem środka wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych dla sektorów zbóż i nasion oleistych (Dz. U. poz. 762 z późn. zm.) pomoc jest przyznawana według kolejności złożenia wniosków, do wysokości środków dostępnych w ramach tej pomocy. Ich wysokość została określona w art. 2 ust. 1 lit. b rozporządzenia Komisji (UE) 2023/739 (środki z unijnej rezerwy rolnej) i równowartości tej kwoty pochodzącej z budżetu państwa oraz w art. 2 ust. 1 lit. c rozporządzenia Komisji (UE) 2023/1343 (środki z unijnej rezerwy rolnej) i dwukrotności tej kwoty pochodzącej z budżetu państwa. W sumie budżet na to wsparcie wyniósł ok. 800 mln zł.
Ze względu na bardzo duże zainteresowanie rolników tym wsparciem i wyczerpaniem ww. budżetu, Rada Ministrów w dniu 19 września br. przyjęła rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. poz. 1965), które wprowadza możliwość udzielenia pomocy tym producentom rolnym, którzy nie otrzymali pomocy w ramach mechanizmu unijnego (tj. na podstawie ww. przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 kwietnia 2023 r.), a którzy spełnili kryteria jej przyznania.
Producenci rolni, którzy spełnili kryteria naboru i złożyli wnioski w pierwszym naborze, a nie otrzymali dopłat do sprzedanych zbóż i nasion oleistych w ramach mechanizmu unijnego, do 31 października br. mieli możliwość złożenia wniosku do ARiMR o pomoc pochodzącą ze środków z budżetu krajowego. Do końca grudnia br. Agencja wyda decyzje informujące o przyznaniu wsparcia oraz wypłaci środki pieniężne.
Szczegółowe informacje znajdują się również na stronie internetowej ARiMR:
Źródło: KRIR
W odpowiedzi na wniosek z I posiedzenia KRIR VII kadencji w sprawie zmiany „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” w zakresie zwolnienia rolników kupujących nawóz naturalny od obowiązku sporządzenia Planu nawozowego >>>, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pismem z dnia 12 grudnia 2023 r., przekazało następujące wyjaśnienia:
Ogólne przepisy wskazujące na obowiązki w zakresie zasad nawożenia wynikają z ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne(1) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”(2) tzw. program azotanowy.
Ww. przepisy wskazują podmioty zobowiązane do opracowania planu nawożenia azotem. Nie wskazują natomiast obowiązku opracowania planu nawozowego (nie tylko azotem (N) ale również pozostałymi składnikami pokarmowymi).
Zasady opracowania planu nawożenia azotem
W odniesieniu do przesłanego wniosku, MRiRW uprzejmie informuje, że zgodnie z art. 105a. ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne(1), do opracowania planu nawożenia azotem obowiązane są podmioty które:
1. prowadzą chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior (tzw. podmioty wielkopowierzchniowe),
2. posiadają gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 100 ha użytków rolnych, uprawiają uprawy intensywne na gruntach ornych na powierzchni powyżej 50 ha lub utrzymują obsadę większą niż 60 dużych jednostek przeliczeniowych (DJP), według stanu średniorocznego,
3. nabywają nawóz naturalny lub produkt pofermentacyjny do bezpośredniego rolniczego wykorzystania w celu nawożenia lub poprawy właściwości gleby od podmiotu importującego nawóz naturalny lub produkt pofermentacyjny z terytoriów państw trzecich lub od podmiotu prowadzącego działalność, o której mowa w pkt 1.
W przypadku gospodarstw, które zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne(1) nie są obowiązane do opracowania planu nawożenia azotem, stosują nawozy w dawkach nieprzekraczających maksymalnych dawek nawozów azotowych (określonych w programie azotanowym) dla plonów uzyskiwanych w warunkach uregulowanego odczynu gleby, zbilansowanego nawożenia azotem, fosforem i potasem i stosowania integrowanej ochrony roślin. Gospodarstwa te mogą jednak dobrowolnie opracowywać plan nawożenia azotem i stosować nawozy zawierające w składzie azot w dawkach wynikających z ww. planu.
Odnosząc się do kwestii obaw rolników przed koniecznością sporządzania planu nawożenia azotem, warto wspomnieć, że aby osiągnąć wysokie, dobre jakościowo plony i utrzymać żyzność gleby, roślinom należy dostarczyć odpowiednią ilość składników odżywczych – plan nawożenia azotem to narzędzie umożliwiające dostarczanie optymalnej dawki nawozów dla upraw w gospodarstwie rolnym. Opracowywanie planu nawożenia azotem, jest zatem jednym ze sposób zoptymalizowania dawek stosowanych nawozów, a tym samym pozwala obniżyć koszty produkcji roślinnej.
Program INTER-NAW
W celu zachęcania rolników oraz ich wsparcia w opracowywaniu planów nawożenia azotem, w 2022 roku upowszechniony został bezpłatny program INTER-NAW(4). Obejmuje on zalecenia nawozowe pod rośliny uprawne na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych, możliwość sporządzenia planu nawożenia, w tym planu nawożenia azotem uwzględniając wymogi wynikające z programu azotanowego(2). Ponadto uwzględnia najnowsze zalecenia w zakresie nawożenia mikroelementami.
Program INTR-NAW pozwala na gromadzenie danych, zapisywanie oraz ich drukowanie. Ponadto w kolejnych latach będzie stanowić element FaST.
Jeżeli rolnik miałby problem z przygotowaniem planu nawożenia za pomocą INTER-NAW istnieje możliwość wsparcia eksperta – dane kontaktowe do ekspertów zamieszczone są na stronie internetowej https://www.schr.gov.pl/index.php?c=article&id=58.
(1) ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1478, 1688, 1890, 1963, 2029)
(2) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz.U. z 2023 r. poz. 244)
(3) Zbiór zaleceń dobrej praktyki rolniczej do dobrowolnego stosowania (https://www.gov.pl/web/rolnictwo/zbior-zalecen-dobrej-praktyki-rolniczej-do-dobrowolnego-stosowania)
(4) https://internaw.pl/
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych realizując wniosek Krajowej Rady Izb Rolniczych z I Posiedzenia VII Kadencji, które odbyło się w dniu 22.11.2023r., wystąpił do Pana Mirosława Maliszewskiego Przewodniczącego Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o kontynuowanie prac mających na celu przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody dotyczącej wprowadzenia odszkodowań za szkody wyrządzone przez ptaki prawnie chronione. Proponowany w poprzedniej kadencji, przez grupę posłów pod przewodnictwem pana posła Zbigniewa Ziejewskiego, projekt ustawy postulował dokonanie zmian w ustawie o ochronie przyrody, uzupełniając obowiązujące przepisy o odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez gatunki będące pod ochroną, poprzez rozszerzenie zakresu o kategorię ptactwa prawnie chronionego. Podkreślić należy, że gospodarstwa rolne coraz częściej borykają się z problemami szkód wyrządzanych przez ptaki prawnie chronione, przynoszących straty, za które nie przysługuje żadne odszkodowanie z uwagi na brak uwzględnienia rosnącej populacji ptactwa, będącego pod ochroną, jako gatunku za który odpowiedzialność ponosi Skarb Państwa.
Poselski projekt ustawy (druk 2177) o zmianie ustawy o ochronie przyrody opublikowanej jako załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 listopada 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. 2020 poz. 55). wpłynął do Sejmu 26 lutego 2021 roku. Projektodawca podniósł, iż aktualnie normy prawne obciążające Skarb Państwa lub dzierżawcę bądź zarządcę obwodu łowieckiego w zakresie odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta będące pod ochroną, zostały zawarte wart. 126 ust. 1 pkt 1-5 ustawy o ochronie przyrody oraz w rozdziale – 9 ustawy Prawo łowieckie z dnia 13 października 1995 (Dz. U. 1995 Nr 147 poz. 713). Powyższe przepisy nie odnoszą się do szkód wyrządzonych przez ptactwo prawnie chronione.
Przedmiotowy projekt został skierowany do I czytania w komisjach 13 kwietna 2022 r. Połączone Komisje: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi na posiedzeniu zwołanym w środę 5 października 2022 r., w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody uzasadnienie projektu przedstawił poseł wnioskodawca pan Zbigniew Ziejewski. Po dyskusji w której uczestniczył pan Robert Nowak, Członek Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych, popierając przepisy projektu ustawy podkreślił, iż obecny stan prawny nie przewidujący odszkodowań za szkody wyrządzane przez ptaki prawnie chronione powoduje nie tylko szkody fizyczne, ale i konieczność ponownego zasiania, co z powodów terminów agrotechnicznych nie jest możliwe i trzeba wejść z inną uprawą, bardzo często z uprawą jarą, co w kontekście suszy agrotechnicznej, jaką mamy od kilku lat w Polsce, powoduje kolejne straty w plonowaniu i skutkuje karami umownymi nie wywiązania się z kontraktu. Na tymże wspólnym posiedzeniu połączone Komisje postanowiły, że w związku z koniecznością przygotowania odpowiednich poprawek rozpatrzenie projektu odbędzie się na następnym posiedzeniu.
W piątek 7 lipca 2023 r. połączone Komisje: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi na posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu RP na wniosek grupy posłów rozpatrzyły ponownie poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody. Przedstawiciel wnioskodawców, Pan poseł Zbigniew Ziejewski przedstawił ekspertyzę na temat „Szacowanie strat powodowanych przez kormorany ponoszonych przez użytkowników wód”- przygotowaną przez zespół pracowników Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Krajowa Rada Izb Rolniczych poparła projekt ustawy i zaapelowała o połączenie wysiłków rządowych i poselskich żeby go wprowadzić. Bo to nie jest ważne, czy to zrobiła ta czy tamta partia. Ważne jest załatwienie sprawy Projekt rządowy w tej kadencji Sejmu praktycznie nie ma żadnych szans.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Pani Małgorzata Golińska oraz Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pan Krzysztof Ciecióra poinformowali, że trwają intensywne prace nad rządowym projektem ustawy dotyczącej wypłacanie odszkodowań za szkody wyrządzone w rolnictwie przez ptaki objęte ochroną, do wniesienia jeszcze w tej kadencji Sejmu.
W wyniku zarządzonego głosowania Komisje większością głosów przyjęły wniosek o odrzucenie ww. projektu .
W związku z powyższym samorząd rolniczy postuluje o procedowanie przedmiotowej ustawy.
Źródło: KRIR
W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 5. grudnia 2023 r. realizujące wniosek przyjęty na I Posiedzeniu Krajowej Rady Izb Rolniczych VII kadencji o zwiększenie limitu dofinansowania do kredytów rolniczych, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na internetowej platformie aplikacyjnej udostępniła współpracującym bankom na limit akcji kredytowej oraz środki na dopłaty do oprocentowania kredytów na utrzymanie płynności finansowej w celu poprawy płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym spowodowanymi agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy.
W ramach limitu akcji kredytowej kredytów na utrzymanie płynności finansowej w wysokości 10 mld zł na dzień 5 grudnia 2023 r. udzielone zostały 67 133 kredyty na kwotę 8 313 540 363,35 zł.
Jednocześnie poinformowano, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwrócił się pismem z dnia 01.12.2023 do Prezesów banków udzielających przedmiotowe kredyty o podjęcie pilnych działań mających na celu przyspieszenie analizy złożonych wniosków oraz zawierania umów o kredyty „płynnościowe” w ramach zarezerwowanego limitu akcji kredytowej.
Resort rolnictwa poinformował, że zostały podjęte prace legislacyjne w zakresie wydłużenia okresu udzielania kredytów na utrzymanie płynności finansowej dla producentów rolnych do 30 czerwca 2024 r. z jednoczesnym zwiększeniem limitu akcji kredytowej do 12,5 mld zł.
Źródło: KRIR
7 grudnia o godz.10.00 w Wiejskim Domu Kultury w Dziećmorowicach odbyło się posiedzenie Rady Powiatowej DIR Powiatu wałbrzyskiego. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele instytucji pracujących na rzecz rolnictwa :
Pan Bogusław Czerski przedstawiciel Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Wałbrzychu, Pani Ewa Wrochna przedstawiciel ARIMR w Wałbrzychu oraz pracownice OT KRUS w osobach Pani Beata Mucha i Pani Agata Sikora-Grabowska .Posiedzenie otworzył Pan Paweł Mazur Przewodniczący Rady Powiatowej DIR w Wałbrzychu witając przybyłych gości oraz członków Rady Powiatowej, poinformował o zmianach w składzie Zarządu DIR oraz zaprezentował działalność DIR w poprzedniej kadencji. Przewodniczący omówił wnioski delegatów złożone na Walnym Zgromadzeniu DIR oraz ich procedowanie.
Instytucjom działającym na rzecz rolnictwa podziękował za bardzo dobrą współpracę i poprosił o przedstawienie informacji nt. aktualnych działań na rzecz rolnictwa .Jako pierwszy wystąpił Pan Bogdan Czerski Powiatowy Lekarz Weterynarii poinformował o ważnym temacie dobrostan zwierząt – omówił przepisy w tym Nowe prawo o dobrostanie zwierząt oraz Pakiet Higieniczny jest to temat bardzo ważny, ponieważ dobrostan zwierząt rzutuje na kondycje zwierząt i na jakość mięsa. Pan dr. Weterynarii zasygnalizował stan zagrożeń wynikających z ASF i Ptasiej grypy ,przypomniał również o zasadach Bioasekuracji. Omówiono sytuację dotyczącą ASF który to zmienia strukturę hodowli w Kraju dla Polski stało się to problemem politycznym i społecznym. Poruszono również temat wilków i zagrożeń dla hodowców.
Pracownice Oddziału Terenowego Placówki KRUS Pani Beata Mucha oraz Pani Agata Sikora Grabowska poinformowały o zmianach w emeryturach rolniczych i możliwości przejścia na emeryturę i pozostawienia ziemi zachowując gospodarstwo rolne. Omówiono temat wypadkowości w rolnictwie oraz przestrzegania zasad BHP. Aby temu zapobiegać KRUS organizuje konkursy dla rolników oraz pozyskuje sponsorów na nagrody. Poruszono także ważny temat dodatków dla sołtysów ponieważ nie wszyscy sołtysi takie dodatki otrzymali przy zapisie w Ustawie 2 kadencje i 8 lat pełnienia funkcji sołtysa. Często nie z ich winy Gminy kadencje skracały o kilka dni i KRUS odmawia wypłaty dodatków. W tej sprawie jest procedowanych szereg odwołań i do KRUS i do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego.
Biuro Powiatowe ARIMR reprezentowała Pani Ewa Wrochna poinformowała o programach, które realizuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Omówiono temat zaliczek na poczet płatności obszarowych, kontroli foto oraz realizacji korzystania z ekoschematów i przy zachowaniu zasad warunkowości.
W dyskusji dotyczącej trudnej sytuacji w rolnictwie, braku wsparcia terenów o szczególnych warunkach gospodarowania, wprowadzenia uregulowań regionalnych dla rolnictwa oraz wsparcia w chowu i hodowli bydła głos zabrali; Przewodniczący. RP Pan Paweł Mazur ,delegat Pan Wiesław Mąka, Pani Maria Duniak, Pan Roman Danieluk, Pan Tadeusz Mazurkiewicz .
Wypracowano stanowiska RP Wałbrzych poprzez sformułowanie wniosków do Zarządu DIR .
Sporządził Bożena Kończak
7 grudnia w Urzędzie Gminy i Miasta Lubomierz odbyło się wspólne posiedzenie Rad Powiatowych DIR powiatów bolesławieckiego, lubańskiego, lwóweckiego oraz zgorzeleckiego. Obrady prowadził Przewodniczący Rady Powiatowej DIR Lwówek Śląski Pan Mieczysław Środa. W spotkaniu udział wzięli delegaci uczestniczących w wydarzeniu Rad Powiatowych, Wiceprezes Zarządu Dolnośląskiej Izby Rolniczej Pan Waldemar Jankowski, właścicielka przedsiębiorstwa Agro Dudek Pani Joanna Dudek oraz pracownik Pan Marcin Wit, Burmistrz Gminy i Miasta Lubomierz Pan Marek Chrabąszcz, Kierownik Biura do spraw Płatności Bezpośrednich ARIMR Pan Paweł Hawrylewicz, kierownicy PT KRUS Lubań oraz Bolesławiec Pani Lucyna Kłusik i Pan Bartosz Sarbak, Pan Rafał Politaj z KOWR sekcji zamiejscowej Rakowice Wielkie, Pani Katarzyna Bańka, oraz Pani Karolina Cybulska z Powiatowego Inspektoratu Weterynarii. Na samym początku Burmistrz Gminy i Miasta Lubomierz Pan Marek Chrabąszcz podziękował że ma przyjemność po raz kolejny gościć obrady Rad Powiatowych DIR. Wiceprezes Jankowski wręczył zaświadczenia o wyborze dla dwóch delegatów którzy nie byli obecni na poprzednich posiedzeniach. Następnie uczestnicy spotkania oraz goście z instytucji okołorolniczych przeszli do omawiania spraw bieżących, Wiceprezes Waldemar Jankowski zreferował bieżącą pracę Zarządu DIR, na koniec Przewodniczący Środa podziękował uczestnikom za udział w spotkaniu i zamknął obrady.